Lựa chọn đúng đắn nhất đôi khi không phải là thứ con thích nhất
Mỗi lần đưa con vào siêu thị mua sữa, chị Ngọc Mai (31 tuổi, Hà Nội) thường trở ra với đủ loại sản phẩm khác nhau. Chị chiều theo sở thích và khẩu vị của con, nên để bé tùy ý chọn uống loại nào ngon miệng, miễn gọi là sữa chứ không phải… nước ngọt! “Bé hay đòi mẹ mua các loại sữa có bao bì bắt mắt có nhân vật con yêu thích, sưu tầm thẻ nọ thẻ kia, rồi hương vị thì nhiều vị khác nhau vì con thấy dễ uống ”, chị cho hay.
Chị Phạm Liên (36 tuổi, TP.HCM) cũng nhận mình là bà mẹ “dễ tính” khi chọn sữa theo ý con trai. Chị nghĩ đơn thuần, sản phẩm cứ có chữ “sữa” trên bao bì thì đều là sữa, đều giúp con bổ sung thêm chất, và quan trọng nhất là chịu uống đều đặn 2 hộp mỗi ngày.
Câu chuyện của chị Mai, chị Liên là nỗi lòng chung của các bà mẹ - khi họ chính là những người “cầm cân nảy mực” cho lựa chọn dinh dưỡng của con, trong đó sữa là nguồn bổ sung không thể tách rời.
 |
Hóa ra câu chuyện chọn sữa cho con không hề đơn giản khi có nhiều ”bẫy” giăng trên nhãn mác |
Thường các mẹ khi vào siêu thị có xu hướng chọn lựa các sản phẩm in nhãn "sữa", họ chọn vì chiều theo sở thích của con nhưng không hề biết rằng sữa chuẩn dưỡng đúng nghĩa khác hoàn toàn với “nước giải khát có chứa thành phần sữa”. Vì thế dinh dưỡng nạp vào cơ thể lúc này sẽ là vừa thừa – vừa thiếu.
Chúng ta cần vô cùng cẩn thận với tình trạng đánh tráo khái niệm. Một số nhà sản xuất lách luật bằng cách in rất nhỏ những thông tin dinh dưỡng quan trọng trên nhãn mác sản phẩm, trong khi đó lại phóng to những thông tin khác gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng. Sự lựa chọn thiếu cẩn trọng đó “tiếp tay” cho con số đáng buồn đó là mức tiêu thụ sữa trung bình của Việt Nam chỉ vào khoảng 20 lít/người/năm, chưa bằng một nửa của Thái Lan, chỉ bằng 1/3 Singapore và tất nhiên không thể so sánh với Âu, Mỹ. Vì thế, mức đáp ứng nhu cầu canxi của người Việt nói chung mới chỉ đạt ở mức xung quanh 60%.
Như vậy, mẹ cần tỉnh táo để xác định vai trò của sữa là nguồn dinh dưỡng giúp con đủ chất bên cạnh các bữa ăn hàng ngày chứ không phải chỉ đơn thuần là thức uống để giải khát. Các chuyên gia sức khỏe lẫn các tổ chức y tế đều khuyến nghị nên cho trẻ uống 2-3 ly sữa mỗi ngày; còn các thức uống vị ngọt nhiều đường và ít thành phần dinh dưỡng chỉ nên thỉnh thoảng dùng để thay đổi khẩu vị hoặc đa dạng chế độ ăn uống.
Bên cạnh đó, dù các bậc phụ huynh luôn đã rất thận trọng khi quyết định mua loại sữa nào, từ các nhãn hàng uy tín thế nào, song họ rất ít khi đọc kỹ nhãn dinh dưỡng trên bao bì – nơi chứa mọi thông tin về lượng calo, thành phần và hàm lượng dinh dưỡng. Theo Thư viện Y khoa Mỹ, 50% dân số tiêu dùng thế giới chỉ hiểu “một phần” nhãn dinh dưỡng trên thực phẩm. Thậm chí ở một số thành phố, nghiên cứu cho thấy có đến 57,7% người tiêu dùng “không hiểu” nhãn thực phẩm.
Bám vào đâu để tìm được “sữa chuẩn” cho con?
Giữa muôn vàn thông tin phức tạp trên bao bì, người tiêu dùng không nhất thiết phải hiểu tất cả, chỉ cần chú ý một số hàm lượng dinh dưỡng đặc trưng như protein, canxi, phốtpho, iốt…, để tìm được “sữa chuẩn” phù hợp cho con. Trong đó, chỉ tiêu quan trọng nhất là độ đạm (protein sữa). Vì sao lại là protein sữa, mà không phải vi chất khác? – Bởi protein chính là chất dinh dưỡng đặc trưng có trong “sữa chuẩn”, không chỉ dồi dào về hàm lượng, mà còn chứa đầy đủ các nhóm chất cần thiết cho cơ thể.
Bộ Y tế Việt Nam (BYT) cũng đưa ra quy chuẩn quốc gia QCVN 5-1:2010/BYT từ năm 2010, áp dụng cho 5 sản phẩm sữa dạng lỏng: sữa tươi thanh trùng, sữa tươi tiệt trùng, sữa tiệt trùng, sữa đặc, sữa đặc có bổ sung chất béo thực vật. Trong danh sách các vi chất, QCVN 5-1:2010/BYT chỉ chọn đánh giá duy nhất hàm lượng protein - phải đảm bảo từ 2,7g đạm/ 100ml. Hơn nữa, đây còn là chỉ tiêu loại A, tức là “bắt buộc phải thử nghiệm để đánh giá hợp quy”.
Mẹ có thể thực hiện ngay bây giờ với việc kiểm tra ngay loại sữa đang cất trong tủ lạnh nhà mình, xem liệu chỉ số protein sữa (độ đạm) có trên sản phẩm các con đang uống có đáp ứng được con số cơ bản và quan trọng này hay không. Đây chính là “ngọn hải đăng” dẫn đường mẹ để phân biệt loại sữa đạt quy chuẩn với các loại khác.
 |
2,7g đạm/ 100ml vốn đã có theo quy định của Bộ Y Tế đối với các sản phẩm sữa, nhưng không nhiều người tiêu dùng biết đến thông tin này |
Mỗi hộp sữa có dung tích phổ biến 180ml – tương đương với một ly sữa hay một khẩu phần sữa phù hợp cho trẻ, thông thường sẽ chứa trên 4,9g protein, đảm bảo đủ chất dinh dưỡng theo quy định của Bộ Y tế. Dành thêm một phút để đọc kĩ bao bì, mẹ có thể giúp con tránh được “cạm bẫy” trong dài hạn, tạo nên thay đổi tích cực cho đề kháng và nền tảng chất của con.
Từ hiểu đến lựa chọn đúng, các bậc làm cha mẹ cũng cần quan tâm các yếu tố như: sản phẩm sữa cần được các cơ sở y tế cấp phép, được sản xuất tại các nhà máy đạt quy chuẩn, đảm bảo cao về an toàn vệ sinh thực phẩm; và các nhà sản xuất sữa lớn tại Việt Nam như Vinamilk, Cô gái Hà Lan, TH true milk,... vẫn luôn là các lựa chọn uy tín và an toàn cho sức khỏe của các con.
