Có đặt chân đến “tâm bão”, mới thấu cảm sự cơ cực của người dân nơi đây. Trong cái nắng như đổ lửa của tháng 3, hoạt động thi công san lấp mặt bằng trên công trường rộng hàng nghìn ha diễn ra ồ ạt khiến bụi đất bốc lên cao hàng trăm thước, tạo thành những cơn lốc xoáy bao trùm, nhuộm đỏ từ trường học, nhà dân, vườn tược, công sở, cho đến xí nghiệp sản xuất…khiến người dân chỉ còn biết than trời. Hàng quán đóng cửa im ỉm suốt ngày, mọi sinh hoạt của người dân gần như bị tê liệt.
Bạn tôi, một giáo viên ở xã Bình Sơn - nơi chịu ảnh hưởng nặng nhất rơm rớm nước mắt cho biết bụi len lỏi đến từng phòng học, không chỉ làm quần áo, sách vở bị vấy bẩn mà còn khiến nhiều học sinh của trường mắc các chứng bệnh về hô hấp. Rõ ràng, hạt bụi đỏ từ công trường thi công sân bay Long Thành tuy nhỏ nhưng đang làm đảo lộn, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và đời sống của cộng đồng, đặc biệt là gây hại rất lớn cho sức khỏe của người dân trong vùng dự án.
Việc đẩy nhanh tiến độ thi công dự án sân bay Long Thành là cần thiết nhằm tránh lãng phí vốn đầu tư công, sớm đưa công trình vào khai thác để phục vụ quốc kế dân sinh. Tuy nhiên, dù là dự án gì, quy mô tầm cỡ đến đâu thì nguyên tắc cơ bản nhất là biện pháp thi công phải đảm bảo an toàn, giảm thiểu tác động đến đời sống người dân và môi trường, đặc biệt không được gây hại cho sức khỏe của cộng đồng.
Đã có không ít lời bào chữa từ các cơ quan, đơn vị liên quan, như thi công trong điều kiện mặt bằng dự án quá rộng, quá lớn, đang trong cao điểm nắng nóng, trời khô hanh… tóm lại là do thời tiết, khách quan.
Những người có trách nhiệm lại không muốn giải thích vì sao nhiều quốc gia khác cũng tổ chức thi công trên những đại công trường có quy mô thậm chí còn “khủng” hơn dự án sân bay Long Thành nhưng không để xảy ra chuyện “bão” bụi. Bởi lẽ, nếu điều đó có xảy ra, người dân các nước trên sẽ khởi kiện chủ đầu tư, nhà thầu ra tòa, đối mặt với nguy cơ bồi thường, tên tuổi, danh tiếng bị hoen ố, thậm chí phá sản.
Miền Nam chỉ có hai mùa mưa nắng. Mùa mưa thi công thế nào, mùa nắng phải làm sao để không phát tán bụi ra bên ngoài là trách nhiệm của nhà thầu, chủ đầu tư, đơn vị thi công. Nếu có vướng mắc, các bên cần tìm giải pháp khắc phục chứ không thể để tình trạng bụi mù kéo dài. Được sống trong môi trường yên lành, đảm bảo sức khỏe là quyền bất khả xâm phạm của người dân.
