"Lấp thời gian trống" bằng tri thức
Trần Ngọc Thái sinh năm 1993, sau khi tốt nghiệp Học viện Công nghệ bưu chính viễn thông, chàng trai quê Quảng Ngãi tiếp tục theo học Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh tại trường ĐH Hồ Nam (Trung Quốc).
Thời sinh viên, Thái đam mê sách và thói quen của anh chàng này là luôn chép audio book vào điện thoại để tranh thủ nghe khi ngồi trên xe buýt hoặc di chuyển xa. Nhờ thói quen này, Thái có thêm nhiều kiến thức và nhận ra lợi ích của sách nói trong việc “lấp thời gian trống”.
Trần Ngọc Thái trong một lễ ký thỏa thuận hợp tác cùng một nhà xuất bản. “Thời gian “chết” của một người trung bình 3 tiếng/ngày. Trong khoảng thời gian này họ thường nghe nhạc hoặc không làm gì cả. Nếu tận dụng thời gian này để nghe sách thì chúng ta sẽ tích lũy một kho kiến thức rất giá trị”, Thái nhận ra điều đó và ấp ủ một dự án liên quan đến sách nói.
Tuy nhiên, dù sách nói không mới lạ nhưng ở Việt Nam lại không mấy phổ biến và ít có đầu tư bài bản. Nếu có đa phần là các file ghi âm hoặc chia sẻ miễn phí, chất lượng âm thanh kém và nguy hại nhất là vi phạm bản quyền. Đây cũng chính là lý do nhiều doanh nghiệp ngành sách không mấy mặn mà với mảng này.
“Tôi biết những cái khó đó nhưng vẫn mong muốn phát triển audio book một cách bài bản và chính thống vì tiềm năng của mảng này là có”, Thái kể lại. Nhưng khi chia sẻ ý định với bạn bè và đặt vấn đề hợp tác với nhiều nhà xuất bản, Thái đều bị từ chối. Mất đến vài năm làm trong mảng kinh doanh của nhiều tập đoàn, công ty lớn về thương mại, đến năm 2018, Thái mới có điều kiện để thực hiện giấc mơ sách khi quyết định bỏ nghề marketing để tập trung khởi nghiệp về sách và công nghệ. Thái và ba người bạn lập ra công ty WeWe với sản phẩm là ứng dụng sách nói và Podcast bản quyền mang tên Voiz FM.
Khởi nghiệp trong một lĩnh vực khá “đặc thù”, Thái xác định Voiz FM không cạnh tranh với những ứng dụng giải trí, mạng xã hội, mà tập trung vào khách hàng sử dụng “khoảng thời gian chết” trong ngày để nghe sách. Và hơn hết, là mục tiêu phát triển văn hóa đọc và nâng cao kiến thức cho cộng đồng, nhất là giới trẻ.
Kết nối cộng đồng bằng âm thanh
May mắn của Thái trong giai đoạn đầu là tìm được đối tác xây dựng phần mềm tốt và mời luôn vào công ty để đầu tư. Tham gia vào thị trường vốn nhỏ bé và nhiều khó khăn, Thái xác định phải đi theo hướng riêng bằng cách sử dụng sách có bản quyền. Vừa tôn trọng tác giả, nhà xuất bản và chính là tôn trọng chính mình lẫn thính giả.
Sau khi ra mắt Voiz FM năm 2019, Thái bắt đầu bằng việc mua bản quyền âm nhạc. Sau đó là thương lượng để mua bản quyền sách. Với định hướng chỉ dùng sách có bản quyền, Voiz FM “hụt bước chạy đà” so với nhiều nhóm làm sách lậu. Nhưng điều đó không làm giảm quyết tâm của chàng trai trẻ. Thấy được nhiệt huyết và sự nghiêm túc trong tôn trọng tác quyền của Thái, nhiều đơn vị đã gật đầu. Chỉ sau 6 tháng, Voiz FM đã hợp tác được với nhiều đơn vị xuất bản uy tín để khai thác sách với 1000 tựa sách bán chạy. Voiz FM là nền tảng sách nói Việt Nam đầu tiên tiến hành đàm phán mua bản quyền từ các tác giả và nhà xuất bản sách.
Trần Ngọc Thái tin vào con đường mà Voiz FM đang đi. Trung bình một người dùng vào ứng dụng Voiz để nghe sách 1 tiếng/ngày. Trong thời gian tới, Voiz FM có kế hoạch triển khai tới các trường đại học, phương tiện giao thông công cộng, chuỗi cà phê… với mục tiêu đạt 2 triệu người dùng trong thời gian ngắn nhất. Ngoài ra, Voiz FM đang phát triển riêng công cụ Giọng đọc trí tuệ nhân tạo (AI Voice) để rút ngắn thời gian và chi phí sản xuất nội dung, đồng thời phục vụ nhu cầu chọn giọng nói theo sở thích của người dùng và dự kiến sẽ ra mắt ngay trong tháng 10/2020.
Bên cạnh sản phẩm sách nói, Voiz FM cũng mở rộng sản phẩm sang Podcast - một hình thức sáng tạo nội dung bằng âm thanh, đang là xu hướng trên thế giới. Với đa dạng chủ đề từ tin tức, giải trí, kỹ năng, lịch sử, hôn nhân, sức khỏe v.v.
Hiệu quả của Voiz FM phát huy ngay lập tức khi ngay trong đợt giãn cách xã hội vì COVID-19 hồi đầu năm, lượng người dùng của ứng dụng này tăng chóng mặt, chỉ trong 4 tuần đã tăng gấp 3 lần. Kết quả đó càng giúp Thái tin rằng con đường của mình và các đồng sự là đúng, và nhu cầu sử dụng sách nói là rất cao. Tính đến nay, Voiz FM đã kết nối 12 đơn vị xuất bản lớn nhất Việt Nam: First News, Kim Đồng, NXB Trẻ, Alphabooks, Bách Việt, Saigonbooks... Voiz FM cũng vươn tới, tiếp cận người dùng ở một số trường đại học, phương tiện di chuyển công cộng, chuỗi cà phê. Hiện, ứng dụng có 2.000 đầu sách, 14 triệu Podcast.
“Động lực lớn nhất mà tôi và các đồng sự với Voiz FM không phải là cạnh tranh với các trang giải trí để thu lời mà là kết nối xã hội bằng âm thanh tri thức. Sự vội vã của xã hội đã đánh mất nhiều thói quen tốt như đọc sách và chúng tôi muốn kết nối lại bằng những giá trị thiết thực. Nếu nói nghiêm túc, thì đó có thể là sứ mệnh của Voiz FM cũng được, Thái chia sẻ.
