Hành trình từ ý tưởng đến giải pháp
Theo nhóm nghiên cứu, ý tưởng bắt đầu từ thực trạng giao thông phức tạp tại TP. Thủ Đức – khu vực tập trung các khu công nghiệp, cảng lớn và khoảng 30 trường đại học, cao đẳng. Thành phố hiện chịu áp lực lớn từ hơn 8,7 triệu phương tiện cá nhân của TP. HCM, trong khi hệ thống giao thông công cộng còn hạn chế. Điều này dẫn đến tình trạng ùn tắc nghiêm trọng tại nhiều tuyến đường huyết mạch.
“Chúng mình nhận thấy TP. Thủ Đức (TP. HCM) cần một mô hình giao thông hiện đại, bền vững, không chỉ giải quyết vấn đề ùn tắc mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống và bảo vệ môi trường”, trưởng nhóm Trần Kim Mạnh chia sẻ.
 |
Dự án của nhóm giúp cải thiện tình hình giao thông tại TP. Thủ Đức (TP. HCM). |
Nhóm đã chọn mô hình Park and Ride (P&R) – giải pháp kết hợp giữa phương tiện cá nhân và giao thông công cộng, đã thành công ở nhiều nước châu Âu và khu vực Đông Nam Á. Mô hình này cho phép người dân gửi phương tiện cá nhân tại các bãi đỗ xe trung chuyển, sau đó sử dụng tàu điện hoặc xe buýt để di chuyển vào trung tâm. Nhóm đề xuất triển khai mô hình này tại các trạm Metro dọc tuyến Xa lộ Hà Nội, kết hợp cải thiện hạ tầng hỗ trợ như bãi đỗ xe, lối đi bộ an toàn và dịch vụ xe buýt kết nối.
Dự án được thực hiện trong sáu tháng, với sự phối hợp chặt chẽ giữa năm thành viên bằng cách thu thập 100 phiếu khảo sát hợp lệ và phỏng vấn sâu 10 người dân tại các khu vực có hệ thống giao thông công cộng, để hiểu rõ khó khăn và nhu cầu của họ. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cả các bài báo, tài liệu khoa học trong và ngoài nước về các yếu tố ảnh hưởng đến việc chuyển đổi từ phương tiện cá nhân sang giao thông công cộng.
 |
Nhóm dự án bảo vệ trước các chuyên gia trong cuộc thi 'Giao thông xanh lần 7, năm 2024'. |
“Chúng mình đã sử dụng bảng hỏi với 44 câu hỏi, thiết kế với nhiều thang đo khác nhau và đã thu về 100 phiếu khảo sát hợp lệ và có thực hiện phỏng vấn sâu với 10 người ngẫu nhiên ở các chức danh lao động và độ tuổi, từ đó để có góc nhìn sâu, rõ ràng và gần gũi với những vấn đề mà người dân hằng ngày gặp phải khi sử dụng hệ thống”, Vĩnh Nguyên cho biết.
Thách thức và giải pháp sáng tạo
Theo nghiên cứu của nhóm, giao thông công cộng tại TP. Thủ Đức đối mặt với ba vấn đề chính: Hạ tầng chưa đồng bộ bởi các tuyến xe buýt và Metro thiếu sự kết nối với khu dân cư, khu công nghiệp; người dân chưa mặn mà với giao thông công cộng vì thiếu tiện nghi và không đúng giờ; ý thức cộng đồng về giao thông công cộng chưa cao, khi nhiều người chưa nhận thức được lợi ích xã hội và môi trường.
Nhóm đã đề xuất giải pháp P&R, với các bãi đỗ xe trung chuyển tại Làng Đại học Thủ Đức, Khu công nghệ cao và các ga Metro như Thảo Điền, Rạch Chiếc, Bình Thái.
“Các bãi đỗ xe này sẽ tích hợp lối đi bộ an toàn, cầu vượt kết nối với nhà ga và dịch vụ xe buýt nhanh. Khi hệ thống được triển khai đồng bộ, người dân có thể tiết kiệm thời gian, chi phí và giảm áp lực giao thông vào giờ cao điểm”, Hùng Vương cho biết.
 |
Dự án của nhóm giành giải Nhất Euréka 2024. |
Nhóm dự định tiếp tục phát triển dự án, tập trung vào việc triển khai thực tế mô hình P&R tại các ga Metro, đặc biệt là ở các điểm thường xuyên quá tải như Ga ĐHQG TP. HCM và Khu Công nghệ cao. Nhóm cũng muốn mở rộng nghiên cứu sang các phương tiện công cộng xanh như xe đạp điện, xe buýt điện, để xây dựng một TP. Thủ Đức đáng sống.
“Kẹt xe không chỉ là vấn đề giao thông, mà còn ảnh hưởng đến môi trường, sức khỏe và chất lượng sống. Chúng mình hy vọng, giải pháp này sẽ thay đổi nhận thức của người dân, để giao thông công cộng trở thành lựa chọn ưu tiên”, trưởng nhóm Kim Mạnh nhắn nhủ.
Đối với nhóm, thành công tại sân chơi nghiên cứu khoa học Euréka 2024 không chỉ là một giải thưởng mà còn là cơ hội học hỏi, kết nối và cống hiến. Như thành viên Lê Hoàng Anh chia sẻ: “Euréka là một hành trình giúp chúng mình trưởng thành hơn, cả về chuyên môn lẫn kỹ năng làm việc nhóm. Chúng mình hy vọng dự án này sẽ là bước khởi đầu cho một TP. Thủ Đức hiện đại, xanh và bền vững".
