Giáo dục là chìa khoá then chốt để giúp cân bằng giới tính trong ngành CNTT

Cần đẩy sớm thời điểm thu hút sự quan tâm của học sinh nữ vào ngành CNTT

Hiện tại, chỉ đến khi tốt nghiệp cấp III, các học sinh Việt Nam mới bắt đầu có định hướng nghề nghiệp. Do đó, suốt 12 năm đi học, các em thường sẽ được học theo giáo án và hướng dẫn của thầy cô, đồng thời chịu tác động từ các bậc phụ huynh. Điều này dẫn đến một thực trạng “nữ chọn môn xã hội, nam giỏi môn tự nhiên”.

Đây được xem là hệ quả từ những hệ tư duy cũ, cho rằng nữ giới thường không có thế mạnh về tư duy logic, tính toán. Mặc khác, thế hệ phụ huynh cũ cũng thường tác động đến con cái rằng các em gái nên học và theo đuổi những môn nhẹ nhàng để sau này vừa có thể đi làm, vừa có thời gian chăm sóc gia đình.

Mặc dù có những trường hợp ngoại lệ và có những thay đổi tư tưởng trong thời gian gần đây, nhưng tỉ lệ các học sinh nữ yêu thích và được khuyến khích theo đuổi các môn khoa học tự nhiên STEM (Science – khoa học; Technology – Công nghệ; Engineering – Kỹ thuật; Mathematics – Toán học) luôn thấp hơn rất nhiều so với nam sinh.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia đánh giá việc khuyến khích và thúc đẩy sự yêu thích của các em với một ngành nghề nào đó nên được diễn ra từ khi ngồi trên ghế nhà trường.

Do đó, việc khuyến khích và tạo điều kiện cho học sinh nữ được tiếp cận, theo đuổi các môn khoa học tự nhiên từ sớm sẽ là chìa khoá giúp cân bằng giới tính trong nhân sự ngành CNTT. Và điều này cần được diễn ra càng sớm càng tốt. Bà Phạm Diệu Hồng, cố vấn dự án GoEat Gmbh chia sẻ: “Thời điểm thu hút sự quan tâm của các học sinh nữ vào ngành CNTT cần phải được bắt đầu sớm hơn hiện tại”.

Theo sách trắng “Mục tiêu cân bằng giới tính: Góc nhìn từ ngành CNTT” (**) vừa được công bố vào tháng 5/2019, 88% phụ nữ cho rằng họ cảm thấy nhà trường chưa thực sự khuyến khích học sinh nữ theo học các môn học liên quan đến CNTT. Điều này cho thấy các trường học ở Việt Nam vẫn còn một chặng đường dài phải đi nếu họ muốn tạo một môi trường thúc đẩy hòa nhập và chuẩn bị sẵn sàng cho các học sinh nữ theo đuổi sự nghiệp trong ngành CNTT, và vấn đề thời điểm là rất quan trọng nếu muốn thay đổi.

Nhà trường, Doanh nghiệp và Chính Phủ cần chủ động và tham gia vào quá trình khuyến khích các học sinh nữ theo đuổi ước mơ của mình

Bên cạnh việc thu hút sự yêu thích các học sinh nữ với nhóm các môn học khoa học tự nhiên, các trường học đặc biệt khối đại học cần có những động thái chủ động hơn trong việc định hướng đam mê nghề nghiệp, hỗ trợ chuyên môn cho các sinh viên nữ theo đuổi các ngành liên quan đến CNTT. Cũng theo Sách trắng,  75% người tham gia chia sẻ rằng các trường đại học cũng có thể tham gia vào quá trình này. Họ đề xuất rằng các trường đại học cần tác động mạnh mẽ hơn đến quy trình tuyển sinh để thúc đẩy cân bằng giới, và cần chủ động thu hút sinh viên nữ cho các khoá học kỹ thuật và CNTT.

Mặc khác, sự phối hợp của trường Đại Học và các tập đoàn công nghệ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích nữ sinh tham gia vào ngành CNTT. Các sinh viên nữ cho biết họ không được trao đổi và học về các cơ hội nghề nghiệp trong ngành CNTT. Do đó, việc được tham gia cọ xát thực tế, và nhận lời khuyên,tư vấn về thực tiễn nghề nghiệp chính là những yếu tố quyết định giúp các nữ sinh mạnh dạn theo đuổi ngành học “được thống trị bởi nam giới” này.

Nguyễn Thị Ngọc H., hiện đang giữ vị trí Trưởng nhóm dự án tại Tek Experts chia sẻ về thời gian đầu dấn thân vào ngành của mình và nhấn mạnh chương trình đào tạo của Tek Academy là chìa khóa để cô có thể áp dụng các lý thuyết vào công việc thực tế. Cô chia sẻ mình đã có khoảng thời gian học tập bổ ích vì được rèn luyện kĩ năng mềm, kiến thức chuyên môn và tiếng Anh. Các kiến thức thực tiễn tại Tek Academy không chỉ giúp cô áp dụng trong công việc, mà hữu ích ngay cả trong cuộc sống hàng ngày. Kết thúc khóa học tại Tek Academy cũng là lúc cô được nhận lời mời phỏng vấn vào Tek Experts.

Có thể thấy, đối với những sinh viên mới ra trường, đặc biệt là nữ giới, những chương trình hữu ích như Tek Academy giúp các bạn định hướng nghề nghiệp, chuẩn bị cho mình một hành trang vững chắc và gia tăng sự tự tin trước khi ứng tuyển vào công ty công nghệ.

Tuy nhiên câu hỏi “Cần làm những gì để thu hút phụ nữ tham gia” phức tạp hơn nhiều và không chỉ cần nhìn ở khía cạnh giáo dục và mối quan hệ đối tác giữa ngành giáo dục và CNTT. Cuộc thảo luận trong Sách Trắng đã chạm vào khía cạnh ảnh hưởng của xã hội và văn hóa đến quyết định của những người trẻ tuổi, chẳng hạn như kỳ vọng trong giáo dục và vai trò giới, đòi hỏi phải có hành động mang tính tập trung hơn nữa để có thể mang lại sự thay đổi cần thiết.

Những người tham gia thảo luận bàn tròn cũng cho rằng Chính phủ cần đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút và hỗ trợ phụ nữ lựa chọn nghề nghiệp trong ngành CNTT. 75%  số người tham gia tin rằng Chính phủ cần xây dựng khuôn khổ và giới thiệu các sáng kiến cho các trường cao đẳng và đại học để thu hút phụ nữ theo học các chương trình văn bằng trong ngành CNTT.

**Sách Trắng được thực hiện bởi Tek Experts năm 2019. Kết quả được tổng hợp và thống kê từ các cuộc nghiên cứu, thảo luận bàn tròn với 2.000 phụ nữ từ 25 đến 55 tuổi làm việc trong ngành CNTT tại Bulgaria, Costa Rica, Nigeria, Hoa Kỳ và Việt Nam.

Tham khảo thông tin đầy đủ của Sách Trắng tại: https://www.questioningdiversity.com/vi-vn