Giới hạn tuổi xem phim 18+ là biện pháp bảo vệ trẻ em

Những ngày vừa qua, dư luận nóng lên và bàn tán xoay quanh chuyện lọt khán giả nhỏ tuổi xem phim 18+ của Trấn Thành. Sau khi báo chí phản ánh, cơ quan chức năng vào cuộc và bước đầu xử lý hai cụm rạp vi phạm để xảy ra tình trạng này.

Cảnh trong phim Mai dán nhãn 18+.

Trao đổi với Tiền Phong, PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho biết ông ủng hộ việc cấm khán giả chưa đủ tuổi xem phim có gắn mác 18+ ngoài rạp.

Trước hết, nội dung của các bộ phim 18+ được phân loại bởi thường chứa đựng các cảnh bạo lực, sex, ngôn ngữ thô tục hoặc chủ đề nhạy cảm mà không phù hợp với trẻ em. Việc cấm trẻ em xem những bộ phim này giúp bảo vệ tâm lý và tư duy đang non nớt, cần định hướng của trẻ em, ngăn chặn sự ảnh hưởng tiêu cực từ nội dung không phù hợp.

Thứ hai, việc áp dụng giới hạn tuổi xem phim 18+ ngoài rạp cũng hỗ trợ vai trò quan trọng của phụ huynh và người giám hộ trong việc giáo dục, hướng dẫn trẻ em về việc xem phim. Quy định này đẩy mạnh trách nhiệm của người lớn trong việc đảm bảo trẻ em không tiếp xúc với nội dung không phù hợp độ tuổi của mình.

Ngoài ra, việc thực hiện giới hạn tuổi xem phim 18+ cũng là cách để xã hội chứng minh sự quan tâm đến tương lai của trẻ em và môi trường trẻ thơ lành mạnh. Đây là cơ hội để xã hội thể hiện sự chú trọng đến sự phát triển toàn diện của trẻ em và hỗ trợ các gia đình trong việc quản lý nội dung truyền thông cho con em mình.

Cuối cùng, việc cấm trẻ em xem phim 18+ ngoài rạp cũng có khả năng giảm thiểu rủi ro về an ninh trẻ em và hạn chế việc trẻ em tái hiện các hành vi không phù hợp mà trẻ em đã trải nghiệm từ nội dung phim, giúp xây dựng một môi trường an toàn và lành mạnh cho trẻ em.

“Việc áp dụng giới hạn tuổi xem phim 18+ ngoài rạp là một biện pháp bảo vệ trẻ em và tốt cho xã hội. Điều này không chỉ giúp chúng ta tạo ra môi trường an toàn và lành mạnh cho trẻ em, mà còn tôn trọng vai trò của gia đình và người lớn trong việc hướng dẫn và giáo dục trẻ em về việc tiếp xúc với nội dung truyền thông”, PGS.TS Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội

Nhà sản xuất, rạp chiếu phim có vô can?

Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, việc để lọt khán giả nhỏ tuổi xem phim 18+ là một vấn đề nghiêm trọng và đòi hỏi sự chung tay từ nhiều bên để giải quyết. Trách nhiệm chính thuộc về các bên như nhà sản xuất, rạp chiếu phim và cả phụ huynh.

Trước hết, nhà sản xuất phim cần đảm bảo rằng các phim 18+ chỉ được phát hành và quảng bá đến đúng đối tượng về độ tuổi dán nhãn. Họ cần chịu trách nhiệm trong việc đặt các biện pháp kiểm soát chặt chẽ để ngăn chặn trẻ em và thanh thiếu niên tiếp cận nội dung không phù hợp với độ tuổi của họ. Có thể thông qua việc hiển thị rõ ràng biểu ngữ cảnh báo trước phim và trong quá trình trình chiếu.

Rạp chiếu phim cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn trẻ em tiếp cận nội dung không phù hợp độ tuổi. Họ cần thực hiện các biện pháp chặt chẽ để đảm bảo rằng khán giả nhỏ tuổi không thể dễ dàng tiếp cận các phim 18+. Việc xác định từng đối tượng tuổi, cung cấp hệ thống kiểm soát tuổi của khán giả và tuân thủ nghiêm ngặt quy định về độ tuổi khi mua vé hoặc xem trực tuyến có thể giúp hạn chế trẻ em tiếp cận nội dung không phù hợp.

Ngoài ra, cần có sự sẻ chia trách nhiệm từ phía phụ huynh. Phụ huynh cần giám sát và hướng dẫn cho trẻ em về việc tiếp cận nội dung truyền thông, đặc biệt đối với nội dung không phù hợp độ tuổi của mình. Sự hiểu biết và kiểm soát từ phụ huynh giúp trẻ em luôn tiếp cận nội dung phim phù hợp với độ tuổi của mình.

“Những biện pháp xử lý cần được thực hiện một cách nghiêm túc. Nhà sản xuất phim và rạp chiếu phim cần phải thực hiện trách nhiệm hướng dẫn khán giả về nội dung phim và đảm bảo rằng việc kiểm soát độ tuổi xem phim được thực hiện nghiêm ngặt. Quy định rõ ràng và hệ thống kiểm soát độ tuổi xem phim cần được thực hiện một cách mạnh mẽ, và cần thiết phải có việc kiểm tra tuổi khi mua vé và tiếp cận phim trực tuyến”, chuyên gia cho hay.

Cũng theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, để ngăn chặn trẻ em tiếp cận nội dung không phù hợp độ tuổi, cần mạnh mẽ hơn trong việc quảng bá và thông tin về nội dung phim. Các biểu ngữ cảnh báo trước phim cần được hiển thị rõ ràng và đủ sâu, cùng với việc cung cấp thông tin chi tiết về lý do phim được phân loại 18+, nhằm giúp người xem nắm rõ thông tin trước khi quyết định xem phim.

Ngoài ra, công chúng và cơ quan chức năng cần có vai trò quan trọng trong việc đề xuất và thúc đẩy thêm các biện pháp kiểm soát độ tuổi xem phim. Hoạt động truyền thông, giáo dục cộng đồng và các chương trình quảng bá sẽ giúp tăng cường nhận thức của công chúng về vấn đề này. Các cơ quan chức năng cần xây dựng và thực thi quy định rõ ràng về độ tuổi xem phim và tiếp cận nội dung 18+ trong cả rạp chiếu phim và trực tuyến.

Chuyên gia khẳng định việc ngăn chặn trẻ em tiếp cận nội dung phim 18+ đòi hỏi sự chung tay từ nhiều bên. Nhà sản xuất phim, rạp chiếu phim, công chúng, cơ quan chức năng và phụ huynh đều phải đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập và thực thi các biện pháp kiểm soát mạnh mẽ để đảm bảo rằng nội dung phim phù hợp với đối tượng tuổi của khán giả.

Thời gian qua, nhiều phim Việt dán nhãn 18+ ra rạp. Tuy nhiên, việc kiểm soát độ tuổi của khán giả tới rạp còn lơi lỏng.

Xử lý rạp chiếu hay phụ huynh?

Cũng trao đổi về vấn đề để lọt khán giả nhỏ tuổi xem phim 18+, nhà nghiên cứu văn hóa Ngô Hương Giang cho rằng trách nhiệm đầu tiên thuộc về phụ huynh.

Chuyên gia cho rằng việc quản lý khán giả xem phim tại các rạp chiếu chỉ mang tính chất tương đối, nhất là trong tình trạng công nghệ nhận dạng người đủ tuổi thành niên hay chưa đủ tuổi thành niên vẫn chưa được trang bị, đầu tư.

Thậm chí khi đã có đủ công nghệ nhận diện AI thì việc “để lọt” người chưa đủ tuổi thành niên vào xem các bộ phim có gắn nhãn 18+ vẫn có thể xảy ra. Duy chỉ có cách kiểm tra khán giả thông qua căn cước công dân, mà cách này rõ ràng không ưu thế, vì sẽ động chạm đến quyền riêng tư, cũng như thông tin cá nhân của khán giả.

Chuyên gia Ngô Hương Giang đặt ra tình huống các rạp chiếu phim có nguy cơ “mất khách” nếu áp dụng các quy định về xác nhận nhân thân của khán giả do nhiều thủ tục rườm rà. Đặc biệt trong tình trạng các rạp chiếu phim đang thưa khách như hiện nay, việc áp dụng biện pháp trực tiếp để kiểm soát quyền riêng tư thông tin của khán giả sẽ có nguy cơ khiến khán giả bỏ rạp, quay lưng với phim chiếu rạp.

“Việc kiểm soát, quản lý khán giả, như tôi đã trao đổi chỉ mang tính chất tương đối. Thay vì chúng ta đưa ra các biện pháp hạn chế với trẻ dưới 18 tuổi, thì chúng ta nên nghĩ đến phương án giáo dục tình dục, hay giáo dục kỹ năng phòng chống bạo lực cho trẻ ngay trên ghế nhà trường. Để các cảnh nóng hay cảnh bạo lực trên phim ảnh không còn là câu chuyện cấm kỵ mà là những tình huống đã được giáo dục bài bản và trẻ em đã được nhận thức đầy đủ, mới là gốc của vấn đề”, chuyên gia Ngô Hương Giang phân tích.

Nhà nghiên cứu văn hóa Ngô Hương Giang.

Theo quan điểm của nhà nghiên cứu văn hóa Ngô Hương Giang, trách nhiệm khi để lọt khán giả nhỏ tuổi xem phim 18+ thuộc về phụ huynh.

“Trẻ dưới 18 tuổi thuộc quyền bảo hộ của cha mẹ. Cha mẹ sẽ là người trực tiếp kiểm soát và hạn chế những thông tin xấu độc hoặc phim ảnh dán nhãn 18+ cho các em. Vì vậy, việc xử phạt đơn vị phát hành phim như vừa qua theo tôi chưa thực sự phù hợp. Mà đối tượng chịu trách nhiệm, thậm chí cần xử phạt đầu tiên phải là cha mẹ các em”, chuyên gia lý giải.

Từ những phân tích đó, chuyên gia đề xuất ba phương án để ngăn chặn tình trạng lọt khán giả chưa đủ tuổi xem phim 18+.

Thứ nhất, đẩy mạnh tuyên truyền trong nhà trường về các nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực khi các em tiếp cận với phim ảnh dán nhãn 18+.

Thứ hai, các bậc phụ huynh cần tăng cường kiểm soát đối với trẻ dưới 18 tuổi, trong đó có kiểm soát về hành vi tiếp cận các sản phẩm “người lớn dán nhãn 18+” không chỉ trong lĩnh vực phim ảnh mà còn là các thông tin xấu độc trên mạng xã hội.

Thứ ba, các đơn vị phát hành phim (trong đó có rạp chiếu phim) cần tính đến phương án tách biệt khu chiếu phim dành cho trẻ dưới 18 tuổi riêng và khu chiếu phim dành cho người lớn trên 18 tuổi riêng.

Ở những nơi chiếu phim dành cho người lớn cần có các biển cảnh báo đối với trẻ chưa đủ 18 tuổi về các hình thức “xử phạt” nặng nếu cố tình “lách” quy định để được vào xem phim.