Whey protein là gì?
Protein là các đại phân tử được cấu tạo theo nguyên tắc mà các đơn phân là các axit amin. Có tất cả 20 loại axit amin (trong đó có 9 axit amin cơ bản) được tìm thấy trong thành phần của tất cả các loại protein khác nhau trong cơ thể sống.
Protein được xếp hạng theo chỉ số sinh học (BV). Trước khi whey protein được phát hiện và sản xuất hàng loạt, thì trứng là loại thực phẩm có chỉ số BV cao nhất (100). Whey protein có nguồn gốc từ sữa. Trong quá trình sản xuất phô mai, whey protein sẽ được tách ra và định dạng ở dạng bột, dạng viên, dạng thanh hoặc uống liền, nhưng phổ biến nhất vẫn là dạng bột.
Whey protein là loại thực phẩm bổ sung cho cơ thể những dưỡng chất cần thiết để sản sinh ra amino axit để tạo cơ và mang đến những hoạt động tối ưu cho cơ thể. Chính vì thế, whey protein được xem như là loại “thức ăn” hàng đầu cho những người muốn xây dựng một body sáu múi cơ bắp cuồn cuộn.
Những loại whey protein chính
Whey protein isolate (WPI): Isolate là hình thức tinh khiết nhất của protein (gần như được tách hoàn toàn các chất béo và lactose) với tỉ lệ % protein tính theo trọng lượng lên đến 90%.
Whey protein concentrate (WPC): Có khoảng 70-80% protein tính theo trọng lượng. Chất béo và carb chiếm khoảng 4-6%. Đây là loại whey protein được xử lí ít nhất trong quá trình thanh lọc.
Whey protein hydrolysate (WPH): Đây là hình thức whey được cách ly sữa nhưng có một phần thủy phân, giúp tiêu hóa nhanh hơn.
Whey protein blends (Whey pha trộn): Đây là dạng pha trộn của hai loại whey concentrate và isolate.
Có nên lạm dụng whey protein?
Không ai có thể phủ nhận tác dụng tuyệt vời của whey protein. Nhưng nếu lạm dụng loại protein tổng hợp này, rất có thể bạn sẽ phải đối mặt với kha khá tác dụng phụ không mong muốn như:
- Tăng tỉ lệ chất béo trong cơ thể. Một số loại bột protein tổng hợp vẫn chứa rất nhiều calo. Và protein chỉ tồn tại được ở nguyên dạng đến một giới hạn xác định. Khi dư thừa protein và calo (do uống quá nhiều whey protein), nếu không tập đủ nặng và đủ lâu để tiêu hao hết protein và chuyển hóa thành cơ, thì chỗ protein dư thừa đó sẽ có nguy cơ bị chuyển hóa thành mỡ. Tác dụng ngược hoàn toàn.
- Hại thận, hại gan. Protein tổng hợp luôn cần một lượng nước rất lớn để có thể hòa tan. Nếu không uống đủ nước, cơ thể bạn sẽ rất dễ rơi vào tình trạng thiếu nước, dần dần sẽ gây sỏi thận và thậm chí ảnh hưởng đến cả gan.
- Teo xương. Khi một lượng protein bổ sung lớn được đưa vào cơ thể, sự dư thừa sun-fat và phốt-phát sẽ khiến một lượng lớn axit được sản sinh trong cơ thể. Thận khi đó sẽ phải bài tiết nhiều axit hơn (trong nước tiểu), kéo theo cơ thể sẽ phải sản sinh ra nhiều can-xi hơn để làm tầng đệm cho chỗ axit dư thừa đó. Dần dần, sự thiếu hụt can-xi sẽ làm xương giòn, rỗng, dễ gãy, thậm chí dẫn đến bệnh teo xương.
Chính vì thế, không phải cứ dùng nhiều protein tổng hợp là tốt. Theo nghiên cứu và tính toán, cơ thể bạn chỉ cần 0,72g protein cho 1kg trọng lượng. VD: Nếu bạn nặng 70 kg và muốn uống protein tổng hợp để xây dựng cơ, bạn chỉ cần bổ sung thêm khoảng 50g protein vào cơ thể mỗi ngày.
Mua bột whey ở đâu cho đảm bảo?
Hiện nay thị trường protein tổng hợp rất sôi động với hàng chục loại whey protein từ dạng bột đến dạng viên hoặc uống liền. Giá thành của whey protein khá đắt (dao động từ khoảng 1 triệu đến 4 triệu đồng/ hộp). Để tránh tiền thật mua hàng giả, bạn nên:
- Tuyệt đối không mua thuốc được quảng cáo ở các phòng tập gym với giả rẻ và được bán lẻ (không đóng hộp nguyên). Các loại protein này thường không rõ nguồn gốc xuất xứ, rất dễ mang lại rủi ro khi sử dụng (teo cơ, ung thư, vô sinh…)
- Mua sản phẩm ở những hiệu thuốc lớn, có uy tín hoặc nhờ người quen mua ở nước ngoài, tùy thuộc vào nhu cầu protein của cơ thể bạn.
- Nên mua protein dạng bột vì bạn có thể pha chúng với sữa hoặc nước hoa quả. Vừa dễ uống vừa dễ hấp thụ hơn dạng thanh hoặc dạng viên, nhưng cũng không khó uống như whey protein dạng nước.