Hãy nhìn vào con ong trong ảnh và phát biểu cảm nhận của bạn. Dám cá rằng 9/10 người sẽ liên tưởng đến những sinh vật đến từ địa ngục, hoặc một nơi nào đó hung hiểm lắm, vì con ong có đôi mắt màu đỏ rực.
Con ong kinh dị kia là một sản phẩm của các nhà khoa học tại ĐH Californis Riverside. Bằng một số biện pháp biến đổi gene, họ đã tạo ra được những con ong có đôi mắt đỏ rực, tựa như quái vật trong phim của Hollywood vậy.
Nhưng những con ong mắt đỏ này có gì đặc biệt? Thực ra, những con ong này ngoài màu sắc của đôi mắt ra thì không khác gì ong bình thường cả. Vấn đề nằm ở chỗ, chúng là sản phẩm cho thấy con người đang nắm bắt được phương pháp tinh chỉnh gene mạnh và đột phá nhất hiện nay: CRISPR.
Cụ thể, CRISPR là công nghệ cho phép chỉnh sửa từng ADN trong bộ gene - điều vốn là mơ ước của con người trong nhiều thập kỷ. Các chuyên gia sử dụng công nghệ CRISPR-Cas9 để "cắt và dán" các đoạn protein trong ADN, với độ chính xác cực cao và tốc độ cũng nhanh hơn bất kỳ phương pháp nào khác.
 |
Những con ong mắt đỏ này có thể coi là đối tượng thử nghiệm chỉnh sửa gene bằng CRISPR đầu tiên thuộc bộ cánh màng (hymenopteran - bộ côn trùng lớn thứ 3 thế giới, gồm kiến, ong...). Ngoài ra, lý do chọn chúng cho thí nghiệm là nhờ khả năng tiến hóa nhanh của loài vật này, xuất phát từ khả năng sinh sản nhiều và nhanh.
"Để thực hiện thí nghiệm, ta cần một cái kim tiêm cực kỳ hoàn hảo và một cái kính hiển vi, để có thể tiêm vào mắt chúng hàng ngàn phôi tế bào" - Ormar Akbari, phó giáo sư côn trùng học cho biết. "Tay nghề người làm cũng cần rất vững, đồng thời đòi hỏi sự kiên nhẫn rất cao".
Về cơ bản, các chuyên gia đã "cắt" một đoạn ADN chịu trách nhiệm cho màu mắt đen thông thường của loài ong. "Chúng tôi muốn nhắm vào đoạn gene có biểu hiện rõ ràng, và dựa trên các nghiên cứu trước, chúng tôi biết rằng nếu gene sắc tố mắt bị xoá đi thì mắt sẽ có màu đỏ," - Akbari chia sẻ thêm. "Đó sẽ là một mục tiêu phù hợp để thử nghiệm chỉnh sửa gene".
 |
Ngoài ra, các chuyên gia cho biết do màu mắt đỏ được gây ra nhờ can thiệp đến cấu trúc gene, nên các thế hệ sau của những con ong này cũng được thừa hưởng tính trạng đó.
Nhiều người đánh giá rằng đây sẽ là bước chuyển mình của công nghệ biến đổi gene. Bởi việc tinh chỉnh gene với mức chính xác cao như vậy sẽ hạn chế tối đa khả năng xuất hiện đặc điểm không mong muốn ở vật thí nghiệm. Điều đó có nghĩa, khả năng tạo ra quái vật như trong Hollywood là cực kỳ thấp.
