Nguyễn Bá Tuyên, người sáng lập ra nhóm Nghiên cứu tinh thể TP. HCM HCRT 'bật mí' về thời điểm tập tành chế tạo những khối tinh thể đầu tiên: “Những tinh thể rất lấp lánh nên mình cũng muốn tạo ra một cục để có thể trở thành "phù thủy" huyền bí. Nhưng vì chưa có đủ kiến thức nên bản thân bị thất bại trong lần đầu”.
Ước mơ ấy đã được nuôi dưỡng trong Tuyên bằng những tháng ngày miệt mài tích lũy kiến thức, kinh nghiệm, để vượt qua nhiều trở ngại về vật chất và tinh thần. Bước ra khỏi vùng an toàn, Tuyên tạo ra một cộng đồng các bạn trẻ yêu thích với tinh thể học.
Những ngày đầu tiên xuất hiện trên mạng xã hội Facebook, HCRT không nhận được nhiều sự quan tâm, do tính chất mới lạ của tinh thể học ở Việt Nam. Nhưng sau đó, bằng cách giới thiệu lĩnh vực này đến với nhiều người, nhóm đã đẩy được phong trào nuôi tinh thể phát triển mạnh mẽ và dần phổ biến. HCRT định hướng thành một nhóm chuyên về giáo dục khoa học, tri thức cho cộng đồng. Tuyên giãi bày: “Với tụi mình, mang tinh thể học đến với các bạn nhỏ còn là mang đến sự say mê, tò mò về khoa học và kích thích niềm say mê nghiên cứu khoa học. Và từ tinh thể học, các bạn nhỏ sẽ thích những môn học khác, kể cả những môn xã hội”.
 |
Nguyễn Bá Tuyên, người sáng lập HCRT. |
Các hoạt động chính của nhóm là nghiên cứu các phức chất muối hóa học có khả năng kết tinh tinh thể; giáo dục, giao lưu kiến thức thường thức về tinh thể học ở các trường học; các tổ chức giáo dục STEM; kinh doanh các sản phẩm tinh thể tự nhiên và nhân tạo; đi thực địa, tìm kiếm và thu thập tư liệu về các loại khoáng vật - khoáng sản trong tự nhiên phục vụ việc giáo dục và trải nghiệm khoa học, văn hóa đời sống.
Nói về những thành viên của HCRT, Bá Tuyên cho biết: “Mình khá khó tính trong việc tuyển chọn, vì đã xác định đây là công việc, có tính nghiêm túc cao và hoạt động vì xã hội nên bản thân thành viên phải có sự yêu thích nhất định cũng như trách nhiệm với công việc”.
 |
| HCRT đem tinh thể đến với các em nhỏ. |
Duy Quang (năm thứ nhất, khoa Hóa học, trường ĐH KHTN, ĐHQG TP. HCM, thành viên của nhóm) tâm sự: “Việc tham gia nhóm đã cho mình nhiều điều. Mọi người trong nhóm giúp mình cả về kiến thức, kỹ năng và các việc ngoài lề”.
Từ khi ra đời đến nay, HCRT đã lan rộng tình yêu tinh thể học, khoa học đến đông đảo bạn trẻ. Nhóm đã kết hợp với các trường THPT tạo nên các chương trình STEM giao lưu học sinh trong cả nước. HCRT là một trong những đơn vị đầu tiên ở Việt Nam giới thiệu những mẫu tinh thể chưa được nghiên cứu ra thế giới. Đặc biệt, HCRT đã tạo ra những sân chơi và lớp học cho trẻ em, cũng như nhân giống mô hình này khắp nơi tại TP. HCM, Vũng Tàu, Đà Nẵng.
 |
| Nhóm HCRT giao lưu tinh thể tại trường ĐH Tôn Đức Thắng. |
Trong tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, các hoạt động của nhóm gặp nhiều khó khăn, có nhiều lớp học bị hủy. Hiện tại, HCRT tập trung chủ yếu vào hoạt động chia sẻ kiến thức trên YouTube, Facebook, TikTok, Instagram. Nhưng cũng chính nhờ thoải mái về thời gian mà ngày càng có thêm nhiều bạn trẻ muốn tìm hiểu về tinh thể học và kết nối với HCRT.
 |
| Chuyến thực địa tại núi Thị Vải của nhóm HCRT cùng các bạn trường Phổ thông Năng Khiếu TP. HCM. |
Sau khi dịch bệnh được kiểm soát, nhóm sẽ thực hiện những mục tiêu như mở rộng địa bàn thực địa, mở rộng quy mô của HCRT ra phía Bắc, kết nối những bạn có cùng sở thích, đam mê cũng như thiết kế thêm các mô hình khoa học; tham gia các chương trình như “Liên hoan Tuổi trẻ Sáng tạo” hoặc mở các buổi hội thảo về tinh thể học.
