Khi đội tuyển Anh ra sân trong trận chung kết Giải vô địch bóng đá nữ thế giới (World Cup nữ) 2023 vào ngày 20/8, vẫn là đội hình giành cúp vàng châu Âu vào tháng 7/2022 nhưng có điểm khác biệt nhỏ. Họ không mặc quần đùi trắng.
Các cô gái Lionesses (biệt danh của đội tuyển bóng đá nữ quốc gia Anh) không đơn độc. Theo thống kê, số quốc gia có quần đùi trắng trong đồng phục giảm so với giải đầu năm 2019, dù số lượng đội tham gia từ 24 lên 32. Đáng chú ý, hầu hết đội chọn màu trắng trong giải đấu trước đều chuyển sang quần đùi màu sắc khác, bao gồm Canada, Pháp, Nigeria và Hàn Quốc.
 |
Đội tuyển bóng đá nữ Anh không mặc quần đùi trắng trong World Cup nữ 2023. Ảnh: Getty Images. |
Sự thay đổi này là một phần của xu hướng đang phát triển, và không chỉ giới hạn trong bóng đá, nhằm giải quyết nỗi lo lắng về kỳ kinh nguyệt đối với các vận động viên nữ.
Xu hướng bắt đầu sau khi đội tuyển bóng bầu dục nữ của Ireland đổi quần đùi trắng thành màu xanh hải quân vào đầu năm nay. Cùng thời điểm, ban tổ chức Giải vô địch quần vợt Wimbledon 2023 nới lỏng các quy tắc – lần đầu tiên cho phép các vận động viên nữ mặc màu quần tối màu bên trong trang phục toàn màu trắng. Sau khi đội tuyển bóng đá nữ của Anh công bố đồng phục mới cho World Cup, tiền đạo Lauren Hemp chia sẻ trước báo giới rằng quyết định chuyển từ quần đùi trắng sang xanh lam là “bước tiến lớn theo đúng hướng”.
“Bây giờ chúng tôi có thể cảm thấy thoải mái kể cả đang trong chu kỳ hàng tháng. Thật tuyệt khi thoát khỏi quần đùi trắng, không phải lo lắng và tập trung vào trận đấu”, Hemp trải lòng.
Theo CNN, Hemp cũng nằm trong đội hình thi đấu cho Manchester City trong giải English Women’s Super League (Hạng Nhất nữ Anh) 2022. Đội hiện đã đổi đồng phục từ quần đùi trắng sang màu đỏ tía sau khi nhận được những lời than phiền từ các cầu thủ. (Các chân sút nam của Manchester City tiếp tục mặc trang phục màu xanh và trắng truyền thống).
Theo Nicole Melton, phó giáo sư quản lý thể thao tại Đại học Massachusetts Amherst (Mỹ), việc phụ nữ từ bỏ quần đùi trắng bắt nguồn từ sự phổ biến ngày càng tăng của một số môn thể thao. Điển hình là bóng đá nữ. FIFA cho biết với hơn một triệu vé được bán ra, World Cup nữ 2023 là sự kiện thể thao độc lập dành cho phụ nữ có nhiều khán giả xem trực tiếp nhất trong lịch sử.
“Sự chú ý toàn cầu mà bóng đá nữ nhận được trong 25 năm qua, không chỉ ở Mỹ mà còn ở châu Âu và Nam Mỹ, cho thấy vị thế của bộ môn thể thao này ngày càng lớn. Nhờ đó, nó mang lại cho phụ nữ trong nghề nhiều nền tảng hơn để lên tiếng về những vấn đề đó”, Melton lý giải với CNN.
Trong khi đó, Allison Smith, trợ lý giáo sư về lãnh đạo và quản lý thể thao tại Đại học Massachusetts Boston (Mỹ), đánh giá loại bỏ quần đùi trắng chỉ là việc nhỏ nhưng cho thấy tác động lớn mà thể thao nữ đang bắt đầu có.
“Các nữ vận động viên cảm thấy như họ có tiếng nói để thách thức chuẩn mực truyền thống luôn áp dụng cho môn thể thao của họ, từ đồng phục, tập luyện hay bất cứ điều gì khác. Bạn thấy các cầu thủ có đủ sự tự tin để lên tiếng về những điều khiến họ cảm thấy khó chịu, cho dù vụn vặt nhất”, Smith nói.
 |
Không chỉ trong bóng đá, các môn thể thao khác cũng quan tâm hơn đến sự bất tiện của phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt. Ảnh: Getty Images. |
Phụ nữ không nên xấu hổ
Hemp không phải là vận động viên duy nhất ủng hộ loại bỏ quần đùi trắng tại World Cup nữ năm nay. Hannah Wilkinson của New Zealand – chọn quần đùi đen và xanh mòng két tại giải đấu năm nay – cho biết không phải mặc quần đùi trắng là điều tuyệt vời đối với phụ nữ đang có mối lo ngại về kỳ “đèn đỏ”.
“Đó luôn là điều mà các vận động viên nữ, không chỉ các cầu thủ bóng đá, phải đau đầu. Cuối cùng, sự đổi mới giúp chúng tôi tập trung hơn vào hiệu suất thi đấu, đồng thời thể hiện sự công nhận cũng như xem trọng sức khỏe của phụ nữ”, nữ cầu thủ bày tỏ.
Theo truyền thống, các nhà sản xuất trang phục thể thao lấy mẫu đồng phục nam để làm ra đồng phục nữ vì hầu hết các câu lạc bộ lớn thành lập đội tuyển nữ rất lâu sau khi có đội bóng nam.
Bà Melton chỉ ra sự phổ biến của quần đùi trắng trong các môn thể thao của phụ nữ cho thấy những người trong ngành không bận tâm nhiều đến sự khác biệt về thể chất và sinh lý nam – nữ.
Theo nữ chuyên gia, thay đổi trong chính sách và thiết kế đồng phục khiến các vận động viên nữ cảm thấy thoải mái và tự tin hơn, từ đó đạt thành tích tốt hơn.
Melton hy vọng phong trào bỏ quần đùi trắng giúp kinh nguyệt không còn là chủ đề cấm kỵ, không chỉ trong những môn thể thao đỉnh cao mà còn trong xã hội nói chung.
“Đàn ông chưa bao giờ xấu hổ khi đeo đồ bảo hộ vùng kín. Phụ nữ cũng không nên xấu hổ khi mặc quần đùi sẫm màu hơn trong thời gian ‘đèn đỏ’. Nhưng thật không may, xã hội khiến phụ nữ cảm thấy xấu hổ về những điều thuộc về con người họ. Hành động này có thể xem là cuộc cách mạng đối với các nữ vận động viên khi thẳng thắn nói, ‘Vâng, đây là điều chúng ta nên làm’”, nữ phó giáo sư nói.
Clare Hanlon, giáo sư tại Viện Y tế và Thể thao của Đại học Victoria (Australia), tin rằng thay đổi tiêu chuẩn về đồng phục phụ nữ có thể tạo ra sự khác biệt trong việc gia tăng số người tham gia thể thao. Bà khảo sát 44 phụ nữ và bé gái ở Australia và nhận được kết quả 48% những thay đổi về chính sách đồng phục, chẳng hạn như đổi quần đùi màu trắng sang các màu khác, khuyến khích họ theo đuổi môn thể thao yêu thích.
Theo bà Hanlon, số liệu trên chưa đáng kể nhưng phần nào phản ánh được thực tế một số rào cản nhìn qua tưởng nhỏ vẫn có thể khiến phụ nữ chùn bước.
Trong khi đó, bà Smith cho biết một lý do khiến nhiều cô gái nhỏ và thanh thiếu niên bỏ thể thao là cơ thể thay đổi ở tuổi dậy thì. Bà tin tưởng những thay đổi liên quan đến đồng phục có tác động tích cực đến các thể hệ vận động viên nữ trong tương lai. Họ không chỉ dám theo đuổi đam mê mà còn gắn bó lâu trong ngành.
 |
Những thay đổi nhỏ cho thấy thể thao nữ ngày càng có tiếng nói. Ảnh: Getty Images. |
Vẫn còn thách thức
Việc loại bỏ quần đùi trắng có thể là thay đổi đầu tiên trong số nhiều thay đổi được thực hiện trong thể thao nữ.
Mặc dù đã đạt được một số tiến bộ trong việc điều chỉnh độ vừa vặn và màu sắc của đồng phục bóng đá nữ, vẫn còn những vấn đề khác. Ví dụ, các cầu thủ bóng đá nữ vẫn chủ yếu đi giày đinh vốn được thiết kế dành cho nam giới. Điều này làm gia tăng nguy cơ chấn thương chân và dây chằng ở phụ nữ.
Trước World Cup nữ 2023, Nike ra mắt những đôi giày bóng đá được thiết kế riêng dành cho phụ nữ, bao gồm yếu tố làm giảm chấn thương.
“Tôi nghĩ chúng ta đang ở thời điểm lịch sử mà bạn sẽ thấy nhiều khoản đầu tư hơn. Điều đó có tác dụng lan tỏa đến các môn thể thao dành cho phụ nữ”, bà Melton nói.
