Tết hiện đại: Khi ví điện tử và mạng xã hội lên ngôi
Mai Ngọc Linh, cô gái sinh năm 2006 đến từ tỉnh Hải Dương, hiện là sinh viên năm nhất ngành Sư phạm tại Trường Đại học Hải Dương, luôn dành cho Tết những tình cảm đặc biệt. Với Linh, Tết không chỉ là dịp lễ truyền thống mà còn là thời gian gia đình sum họp, gắn kết yêu thương.
“Mình thích nhất khoảng thời gian từ ngày 26 đến 30 Tết, khi mọi người chuẩn bị, sắm sửa và dọn dẹp để đón năm mới. Dù bận rộn nhưng không khí Tết luôn khiến mình cảm thấy háo hức, mong chờ”, Linh chia sẻ. Những ngày Tết với cô là lúc được cùng gia đình gói bánh chưng, trang trí nhà cửa và thưởng thức những món ăn đậm chất truyền thống như bánh chưng, nem rán.
 |
| Mai Ngọc Linh luôn dành cho Tết những tình cảm đặc biệt. |
Tuy nhiên, Linh cũng nhận thấy sự thay đổi rõ nét của Tết trong thời hiện đại, đặc biệt là khi ví điện tử và mạng xã hội lên ngôi. Năm nay, Linh quyết định thử nghiệm lì xì qua các ứng dụng như MoMo hay ZaloPay. “Hình thức này rất tiện lợi và nhanh chóng, nhưng mình vẫn cố gắng giữ nét truyền thống bằng cách thiết kế thiệp chúc Tết và sticker cá nhân hóa để gửi tặng mọi người”, cô cho biết.
Dẫu vậy, Linh khẳng định rằng việc lì xì truyền thống bằng phong bao đỏ vẫn giữ vai trò quan trọng, đặc biệt khi trao tận tay ông bà, người thân trong những cuộc gặp gỡ đầu năm. “Lời chúc, ánh mắt và nụ cười trao nhau trong khoảnh khắc ấy là điều không công nghệ nào thay thế được”, Linh bày tỏ.
 |
| Năm nay, Linh quyết định thử nghiệm lì xì qua các ứng dụng như MoMo hay ZaloPay. |
Đối với cô, việc kết hợp hài hòa giữa giá trị truyền thống và hiện đại là cách để Gen Z vừa hòa nhập với xu hướng, vừa giữ được cốt lõi của Tết. “Với bạn bè ở xa, mình có thể lì xì qua ví điện tử kèm lời chúc ý nghĩa. Còn ông bà và những người thân yêu ở gần, mình sẽ trao phong bao lì xì truyền thống, vừa thể hiện tình cảm, vừa giữ được nét đẹp của Tết Việt”, Linh chia sẻ.
Không chỉ lì xì, lời chúc Tết cũng được Gen Z hiện đại hóa bằng mạng xã hội. Thay vì những cuộc gặp mặt trực tiếp khó sắp xếp, nhiều bạn trẻ đã gửi gắm yêu thương qua các bài viết trên Facebook, Instagram hay thậm chí là vlog chúc Tết đăng tải trên YouTube.
Gen Z và Việt Phục: Gìn giữ bản sắc, thổi hồn hiện đại vào Tết truyền thống
Trần Quang Khải (sinh năm 2002) tốt nghiệp ngành Công nghệ Thông tin tại Đại học Công Thương TP.HCM, nhưng lại bén duyên và trở thành nhà thiết kế trẻ đầy đam mê với áo dài Việt phục, trang phục truyền thống đậm bản sắc Việt Nam.
 |
| Trần Quang Khải - nhà thiết kế trẻ đầy đam mê với áo dài Việt phục, trang phục truyền thống đậm bản sắc Việt Nam. |
Cơ duyên đưa Khải đến với ngành thiết kế thời trang tại cuộc thi Trang phục Văn hóa Dân tộc của Miss Grand Việt Nam năm 2022. Qua trải nghiệm giúp anh nhận ra đam mê mãnh liệt với thời trang, đặc biệt là áo dài – biểu tượng của văn hóa Việt. Từ đó, anh quyết định theo đuổi con đường thiết kế, với khát vọng dung hòa giữa nét đẹp truyền thống và hơi thở hiện đại.
Với Quang Khải, áo dài không chỉ là trang phục, mà là sợi dây gắn kết các thế hệ, một biểu tượng của sự thanh lịch và giá trị văn hóa lâu đời. Anh cho rằng, áo dài đặc biệt trong dịp Tết bởi mang đến sự giao thoa giữa quá khứ và hiện tại. So với trang phục hiện đại luôn thay đổi theo xu hướng, Việt phục nói chung và áo dài nói riêng tập trung vào bản sắc cốt lõi, là cầu nối giúp thế hệ trẻ hiểu và tự hào hơn về lịch sử văn hóa dân tộc.
 |
| Mẫu thiết kế của Quang Khải mang phong cách Việt phục cách tân, kết hợp cùng phụ kiện túi in họa tiết truyền thống Việt Nam, tạo nên vẻ đẹp dung hòa giữa nét cổ điển và phong cách đời thường của giới trẻ. |
Trong những thiết kế của mình, Khải ưu tiên giữ nguyên kiểu dáng đặc trưng của áo dài Việt phục, nhưng sáng tạo qua chất liệu, họa tiết và màu sắc. Anh từng thử nghiệm sử dụng các vật liệu thân thiện với môi trường như đất sét, nhựa tái chế, cùng họa tiết mang âm hưởng dân gian như trống đồng, hoa sen hay tranh Đông Hồ. Những biểu tượng quen thuộc của Tết như hoa mai, hoa đào, hay sắc đỏ, vàng cũng thường xuyên xuất hiện, truyền tải thông điệp may mắn và thịnh vượng. Để phá cách, anh còn đưa màu đen, biểu tượng của sự trang trọng và cổ điển vào thiết kế, tạo sự độc đáo nhưng vẫn giữ được tinh thần văn hóa.
 |
| Bên trái là mẫu thiết kế áo dài cách tân với cầu vai độn, phối cùng quần ống loe, mang đến vẻ ngoài năng động, hiện đại. Bên phải là mẫu thiết kế áo dài đặc biệt của Quang Khải, thể hiện sự tinh tế và sáng tạo, là tác phẩm mà anh tự hào nhất. |
Khải cũng ủng hộ việc kết hợp áo dài Việt phục với phụ kiện hiện đại như giày sneakers hay túi xách. Anh tin rằng sự kết hợp này không làm mất đi giá trị truyền thống, mà ngược lại, giúp Việt phục trở nên gần gũi hơn với giới trẻ, mở ra cánh cửa để văn hóa Việt Nam hòa nhập với xu hướng thế giới.
Một trong những thiết kế khiến anh tự hào nhất là bộ áo dài Tết đầu tay, sử dụng vải lụa vàng rơm, sắc màu gợi nhớ đến sự sung túc và ấm no. Với anh, đó không chỉ là một thiết kế, mà là lời nhắc nhở về giá trị cốt lõi của Việt phục: gìn giữ tinh thần dân tộc trong từng đường nét.
 |
| Mẫu thiết kế áo yếm cách tân làm từ đất sét, kết hợp họa tiết cành mai đầy tinh tế, phối cùng phụ kiện găng tay lông vũ, mang đến sự giao thoa giữa nghệ thuật truyền thống và phong cách hiện đại. |
Khải chia sẻ, khó khăn lớn nhất anh gặp phải là thay đổi định kiến của giới trẻ rằng áo dài Việt phục chỉ dành cho những dịp đặc biệt. Nhiều người trẻ vẫn chưa thấy sự tiện dụng và gần gũi của trang phục này trong đời sống hiện đại. Để thay đổi điều đó, anh nghiên cứu nhiều dòng Việt phục như Nhật Bình, tứ thân, giao lĩnh, kết hợp chúng với phong cách thời trang hiện đại để dễ dàng ứng dụng hơn.
 |
| Mẫu thiết kế áo yếm cách tân từ kim loại, được nhấn nhá bằng họa tiết hoa mai đá tinh xảo, kết hợp cùng găng tay thời trang, tạo nên vẻ đẹp độc đáo và phá cách trong sáng tạo của Quang Khải. |
Trước câu hỏi về tương lai của Việt phục trong bối cảnh toàn cầu hóa, Quang Khải khẳng định rằng Việt phục có tiềm năng lớn trở thành biểu tượng thời trang quốc tế nếu được đầu tư và quảng bá đúng cách. Điều quan trọng nhất là luôn giữ được "hồn cốt" dân tộc trong từng thiết kế. Anh nhắn nhủ: “Mặc Việt phục không chỉ là khoác lên mình một bộ trang phục, mà là mặc lên tinh thần văn hóa và niềm tự hào dân tộc”. Anh mong thế hệ trẻ sẽ tiếp tục gìn giữ và lan tỏa giá trị này, để văn hóa Việt mãi trường tồn và tỏa sáng, không chỉ trong nước mà trên toàn thế giới.
Gìn giữ Tết Đoàn viên giữa nhịp sống hiện đại
Dẫu hiện đại hóa Tết theo cách riêng, Gen Z vẫn thấu hiểu tầm quan trọng của việc gìn giữ những giá trị truyền thống. Nhiều bạn trẻ cho rằng các phong tục như thăm hỏi họ hàng, bày mâm ngũ quả hay chúc Tết ông bà cần được bảo tồn.
Đối với Đinh Thị Minh Phương (sinh năm 2000) hiện đang công tác tại phòng Tuyển sinh & Truyền thông của Trường Đại học Thành Đông, Tết không chỉ là thời gian nghỉ ngơi mà còn là một dịp thiêng liêng để kết nối gia đình và duy trì những giá trị văn hóa tốt đẹp.
 |
| Minh Phương cẩn thận bày mâm ngũ quả, thể hiện sự thành kính và trân trọng nét đẹp truyền thống trong dịp Tết cổ truyền. |
Phương chia sẻ: “Mặc dù Tết ngày nay đã thay đổi rất nhiều dưới ảnh hưởng của sự hiện đại hóa, nhưng những giá trị truyền thống như thăm hỏi họ hàng và chúc Tết ông bà vẫn giữ vai trò vô cùng quan trọng đối với thế hệ trẻ. Đó không chỉ là biểu hiện của lòng kính trọng và biết ơn, mà còn là cầu nối tinh thần giữa các thế hệ. Đây là cách để chúng ta gắn kết tình cảm, nhớ về cội nguồn và cùng nhau gìn giữ nét đẹp văn hóa”.
 |
| Với đôi tay khéo léo, Minh Phương tự mình gói từng chiếc nem, chuẩn bị cho mâm cỗ cúng gia tiên đầy đủ và ý nghĩa. |
Một kỷ niệm đặc biệt mà Minh Phương luôn trân quý là mỗi dịp Tết, cả gia đình lại quây quần gói bánh chưng. Không khí ấm áp khi từ ông bà đến các cô chú, anh chị em cùng chung tay làm nên những chiếc bánh biểu tượng của sự đoàn viên và tình thân. “Gia đình mình vừa gói bánh vừa kể chuyện, chia sẻ những kỷ niệm. Những khoảnh khắc ấy khiến mình nhận ra rằng Tết không chỉ là dịp sum họp, mà còn là cơ hội để sống chậm lại, cảm nhận và trân trọng những giá trị thiêng liêng của gia đình”.
 |
| Cả gia đình Minh Phương, từ ông bà đến con cháu, cùng quây quần bên nhau gói bánh chưng. Không khí ấm áp, tràn đầy yêu thương lan tỏa trong từng câu chuyện kể ngày Tết. |
Với Minh Phương, giữ gìn các giá trị truyền thống trong dịp Tết không chỉ là bảo tồn văn hóa mà còn là cách để thế hệ trẻ kết nối với quá khứ và xây dựng một tương lai đầy ý nghĩa. “Tết không chỉ là một thời khắc, mà là cả một hành trình để chúng ta trân trọng yêu thương và nhớ về nguồn cội”.
 |
| Những khoảnh khắc bình dị nhưng thiêng liêng này là minh chứng cho giá trị gắn kết và đoàn viên của ngày Tết Việt. |
Bên cạnh đó, các phong tục như gói bánh chưng hay dọn dẹp nhà cửa cũng được làm mới để phù hợp với cuộc sống bận rộn. Nhiều bạn trẻ chọn cách tham gia các lớp học gói bánh chưng online, hoặc sử dụng dịch vụ đặt bánh handmade nhưng vẫn đảm bảo nguyên liệu truyền thống.
Sự giao thoa giữa truyền thống và hiện đại trong cách Gen Z đón Tết chính là minh chứng cho sự thích nghi và sáng tạo của thế hệ trẻ. Họ không chỉ làm mới các phong tục mà còn truyền cảm hứng để Tết trở nên ý nghĩa hơn trong cuộc sống hiện đại.
Dù bằng cách nào, Tết vẫn là khoảnh khắc đoàn viên, là dịp để mỗi người trẻ hướng về cội nguồn, giữ gìn và lan tỏa những giá trị tốt đẹp của dân tộc. Gen Z với tinh thần năng động và sáng tạo đang viết tiếp câu chuyện Tết theo cách riêng của mình, vừa truyền thống, vừa mới mẻ.
(Ảnh: NVCC)
Nguyễn Linh Chi
