 |
Quang cảnh Diễn đàn |
Ngày 30/3, tại Hội trường Diên Hồng Nhà Quốc hội (Hà Nội), Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội phối hợp với Bộ LĐ-TB&XH, Uỷ ban Quốc gia về Thanh niên Việt Nam tổ chức Diễn đàn chính sách quốc gia về thanh niên Việt Nam, với chủ đề “Đào tạo nghề cho thanh niên”.
Dự Diễn đàn có ông Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội; ông Vũ Đức Đam, Phó Thủ tướng Chính phủ; ông Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội; ông Đào Ngọc Dung, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH; ông Phạm Tất Thắng, Phó Trưởng ban thường trực Ban Dân vận T.Ư; anh Nguyễn Anh Tuấn, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, Chủ nhiệm UBQG về Thanh niên Việt Nam; anh Bùi Quang Huy, Bí thư thường trực T.Ư Đoàn.
Nền tảng kết nối đào tạo nghề
 |
Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, Chủ nhiệm UBQG về Thanh niên Việt Nam Nguyễn Anh Tuấn phát biểu khai mạc Diễn đàn |
Phát biểu khai mạc Diễn đàn, anh Nguyễn Anh Tuấn, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn, Chủ nhiệm UBQG về Thanh niên Việt Nam cho biết, đây là diễn đàn mở màn cho chủ trương tổ chức các diễn đàn chính sách quốc gia về thanh niên hằng năm.
Theo anh Tuấn, thời gian gần đây, thế giới đang phải đối mặt với nhiều thách thức và bất ổn khó lường, khó dự báo ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình hoạch định chính sách và phát triển chung trên toàn cầu, trong đó có Việt Nam. Các thách thức đó đến từ nhiều nguyên nhân, song không thể không nói đến tác động mạnh mẽ của sự bùng phát đại dịch COVID-19 và cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
“Có thể coi đây là “thử thách kép” đối với thị trường lao động toàn cầu: vừa gây đứt gãy thị trường lao động trẻ vừa đẩy nhanh quá trình chuyển đổi việc làm và đào tạo nghề nhằm thích ứng với những điều chỉnh mang tính cấu trúc của nền kinh tế toàn cầu”, anh Tuấn nói.
 |
Ông Trần Thanh Mẫn tặng hoa chúc mừng Ban Bí thư T.Ư Đoàn |
Tại Diễn đàn, TS. Phạm Nhật Quang, Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ Vinasa cho rằng, chuyển đổi số không phải là thêm một việc để làm mà là thêm một cách để làm.
“Chúng ta cần có nền tảng chuyển đổi số, kết nối tất cả những người có thể dạy tới những người có nhu cầu học, để đào tạo theo nhu cầu, đặt hàng của đơn vị, doanh nghiệp”, TS. Quang đề xuất.
Cũng theo ông Quang, nếu xây dựng được nền tảng giáo dục nghề nghiệp toàn quốc, kết nối với nền tảng lao động việc làm, tạo thành hệ thống liên thông thì những bạn trẻ hôm nay sẽ là lực lượng chủ lực để trở thành những chuyên gia, kỹ sư, thợ lành nghề… góp phần hiện thực hóa khát vọng hùng cường vào năm 2045 như Đại hội XIII của Đảng đã đặt ra.
 | |
|
Theo PGS, TS. Mạc Văn Tiến, nguyên Viện trưởng Viện khoa học Giáo dục nghề nghiệp, trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, những rủi ro phi truyền thống như đại dịch COVID-19, đào tạo lại nghề đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là cần tăng cường đào tạo tại các doanh nghiệp. Theo ông Tiến, cần phát triển thị trường lao động, đặc biệt là thị trường lao động số trong bối cảnh 4.0.
Ông Tiến đề xuất, cần gắn kết tổ chức Đoàn với Tổng cục giáo dục nghề nghiệp. Đây là yếu tố quan trọng để đào tạo, hướng nghiệp, giải quyết việc làm cho thanh niên.
Chính sách đột phá đào tạo nghề cho thanh niên
Phát biểu tại Diễn đàn, ông Trần Thanh Mẫn cho biết, Quốc hội đã thông qua Luật Thanh niên, Luật Giáo dục nghề nghiệp, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2021-2030, Chiến lược phát triển Giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 và nhiều chương trình khác. Nhờ đó, chất lượng đào tạo nghề có thành quả nhất định. Chất lượng đào tạo nghề nghiệp của Việt Nam đứng thứ 102/141 quốc gia, là mức tăng xếp hạng cao nhất trong khối ASEAN.
Tuy nhiên, theo ông Mẫn, tỷ lệ thanh niên có kỹ năng nghề chỉ đạt 19% so tỷ lệ bình quân chung của cả nước là 24,1%. Lao động trong thanh niên chưa qua đào tạo nghề còn cao, nhất là thanh niên nông thôn… Bên cạnh đó, dịch COVID-19 đã khiến nhiều thanh niên mất việc làm hoặc phải chuyển đổi nghề. Số người thất nghiệp trong độ tuổi lao động năm 2021 là hơn 1,4 triệu người, trong đó tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động là 3,22%.
 |
Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Diễn đàn |
Trước tình hình đó, ông Trần Thanh Mẫn đề nghị các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành T.Ư, địa phương nghiên cứu, đưa ra những giải pháp hiệu quả, chuyển các ý tưởng, lời nói thành hành động với kết quả cụ thể, để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, năng suất lao động, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, năng lực cạnh tranh quốc gia.
“Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, Bộ LĐ-TB&XH và UBQG về Thanh niên Việt Nam, tiếp tục phối hợp chặt chẽ, triển khai thực hiện thật tốt và giám sát thực hiện về đào tạo nghề cho thanh niên. Đồng thời, nghiên cứu, đề xuất, kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ ban hành những giải pháp kịp thời tháo gỡ khó khăn, chính sách đột phá để đẩy mạnh đào tạo nghề cho thanh niên, gắn với chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước”, ông Mẫn nói.
 |
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại chương trình |
Tại Diễn đàn, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, sự phân công lao động quốc tế ngày càng mạnh mẽ hơn.
Theo Phó Thủ tướng, “ngày xưa nói rằng "một nghề thì sống, đống nghề thì chết", nhưng bây giờ các bạn thanh niên không những cần thường xuyên thay đổi, cập nhật ngay trong nghề của mình mà còn phải sẵn sàng "nhảy nghề". Điều này đặt ra cho hệ thống giáo dục và giáo dục nghề nghiệp nói riêng phải luôn đổi mới, nâng cao kỹ năng, tay nghề của người lao động.
“Kỹ năng nghề không chỉ là kỹ năng tay nghề mà còn là những kỹ năng mềm như làm việc nhóm, thuyết trình và cả những kỹ năng đóng góp, tham gia vào những hoạt động của xã hội. Điều này không chỉ giúp cho chính mình mà còn tiếp thêm năng lượng tích cực cho cộng đồng", Phó Thủ tướng nói.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tin tưởng với sức trẻ, sự sáng tạo, dấn thân, thanh niên sẽ tận dụng được thời cơ của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và thích ứng linh hoạt trước mọi biến động của thời cuộc để đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững.
 |
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh phát biểu tại Diễn đàn |
Kết luận Diễn đàn, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, qua nghiên cứu các tham luận, ý kiến phát biểu, Ban tổ chức sẽ kiến nghị Ban Bí thư T.Ư Đảng ban hành chỉ thị về đổi mới, tăng cường công tác đào tạo nghề trong tình hình mới.
Bên cạnh đó, cũng đề nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo rà soát Luật có liên quan như luật Giáo dục nghề nghiệp, Luật Giáo dục, Luật Việc làm, Luật Thanh niên… bổ sung hoặc ban hành mới các quy định pháp luật, chính sách tạo thuận lợi cho việc đào tạo nghề. Trong đó, ưu tiên ban hành cơ chế, chính sách phổ cập nghề cho thanh niên; rà soát, điều chỉnh ban hành cơ chế, trong đó, có các chính sách miễn giảm học phí cho thanh niên học nghề; chính sách về đào tạo lại…
Ông Vinh cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương quan tâm, ưu tiên phát triển giáo dục nghề nghiệp, coi đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu, góp phần thực hiện đột phá chiến lược nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Đặc biệt, ông cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương quan tâm để hỗ trợ các gói tín dụng vay ưu đãi cho thanh niên, học sinh, sinh viên khởi nghiệp.
