Thuốc lá làm nóng: Cần quản lý ra sao?

Cho đến nay, đã có nhiều nghiên cứu khoa học về thuốc lá làm nóng (TLLN) với các kết luận đa chiều. Nhiều chuyên gia kiến nghị cần đánh giá đầy đủ khách quan về TLLN để định hướng cho người tiêu dùng và đề ra giải pháp quản lý phù hợp...
Thuốc lá làm nóng: Cần quản lý ra sao? ảnh 1
Một thanh niên sử dụng thuốc lá làm nóng

Giảm hàm lượng chất gây hại là tiền đề để giảm nguy cơ của thuốc lá

Hiện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xác định, các bằng chứng khoa học đến nay cho thấy, hàm lượng các chất gây hại của TLLN là thấp hơn so với thuốc lá điếu truyền thống, dù điều này không đồng nghĩa là giảm nguy cơ mắc bệnh.

Bên cạnh WHO, nhiều cơ quan y tế cấp chính phủ từ châu Âu đến châu Á cũng tiến hành nghiên cứu độc lập về TLLN.

Cụ thể, Viện Đánh giá Rủi ro Liên Bang Đức (BfR) sau khi thực hiện phân tích khí hơi của TLLN so với khói của thuốc lá điếu đã kết luận: Hàm lượng các chất gây hại của TLLN đã giảm thiểu đáng kể (từ 80 - 99%) so với khói của thuốc lá điếu. BfR công bố, dù vẫn cần thêm nghiên cứu để xác định mức độ giảm tác hại, nhưng "sự giảm thiểu khoảng 80 - 99% hàm lượng các chất độc hại đã được xác nhận là một con số đáng kể, điều này đặt tiền đề về khả năng giảm nguy cơ lên sức khỏe của TLLN".

Ủy ban Nghiên cứu về Độc tính của Hóa chất trong Thực phẩm, Sản phẩm tiêu dùng và Môi trường (COT) thuộc Bộ Y tế Anh cũng xem xét các bằng chứng về 2 sản phẩm TLLN. Theo đó COT kết luận, mặc dù vẫn có hại cho sức khỏe, nhưng các sản phẩm TLLN được cơ quan này nghiên cứu "có khả năng giảm thiểu nguy cơ hơn so với thuốc lá điếu". COT cũng nhận định rằng “[có thể] đạt được sự giảm thiểu nguy cơ cho những người hút thuốc lá điếu khi họ quyết định chuyển đổi sang sử dụng các sản phẩm TLLN”.

Nghiên cứu của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi nước Nhật Bản sử dụng phương pháp SOP của TobLabNet từ WHO cho thấy, nồng độ nicotine, tar (nhựa thuốc), và các chất có hại như CO (chất độc gốc carbon) và nitrosamine (tác nhân gây ung thư) trong TLLN thấp hơn nhiều so với thuốc lá điếu.

Thuốc lá làm nóng: Cần quản lý ra sao? ảnh 2

Nghiên cứu tại Mỹ và Nhật cho thấy dấu ấn (chỉ điểm) sinh học khi phơi nhiễm với thuốc lá làm nóng giảm đáng kể so với thuốc lá điếu (Bản dịch tiếng Việt từ FDA

Cần kiểm soát thuốc lá làm nóng ra sao?

Nhiều chuyên gia cho rằng, tìm thêm giải pháp ngăn chặn tác hại của thuốc lá là rất cần thiết để bảo vệ sức khỏe cho người dân. Đây là điều rất ghi nhận từ các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, đề xuất cấm TLLN vì độc hại là chưa đủ cơ sở khoa học và thực tiễn. Hiện nay, nhiều chuyên gia, đại biểu Quốc hội đề nghị cần phải có nghiên cứu, đánh giá toàn diện để kiểm chứng các sản phẩm này trên cơ sở so sánh với các sản phẩm thuốc lá khác, thuốc lá truyền thống.

Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) hiện hành nêu rõ, sản phẩm có nguyên liệu thuốc lá thì đều thuộc phạm vi điều chỉnh của luật.

TLLN đã được công nhận là sản phẩm thuốc lá từ nhiều cơ quan y tế trên toàn cầu, kể cả WHO, FDA. Mỹ kiểm soát TLLN như là sản phẩm thuốc lá với phân loại cụ thể riêng (khác biệt với thuốc lá điếu đốt cháy và thuốc lá điện tử). Từ 2018, Malaysia đưa TLLN vào quản lý như là sản phẩm thuốc lá khi sản phẩm này có mặt trên thị trường.

Thuốc lá làm nóng: Cần quản lý ra sao? ảnh 3

FDA đã cấp phép cho loại thuốc lá làm nóng đầu tiên tại Mỹ sau khi thẩm định khoa học nghiêm ngặt (nguồn: CTP - Trung tâm Sản phẩm Thuốc lá trực thuộc FDA)

Trong nước, nhiều chuyên gia cũng nhấn mạnh TLLN đã là sản phẩm thuốc lá (không tính đến các sản phẩm TLLN lai giữa TLLN và TLĐT), do vậy cần sớm ban hành văn bản định nghĩa các sản phẩm này trong Luật để từ đó có phương án quản lý phù hợp.

Về mặt quản lý, các bộ ngành đồng thuận Bộ Y tế cần có đánh giá khoa học toàn diện đối với thuốc lá mới để có kết luận khách quan, công bằng với từng loại sản phẩm. Báo cáo đánh giá này nên bao gồm nhiều nghiên cứu khoa học từ các cơ quan quốc tế khác nhau, bên cạnh WHO.

Liên quan đến vấn đề này, vừa qua Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã giao Bộ Khoa học-Công nghệ (KH-CN) phối hợp với Bộ Y tế thực hiện đánh giá tác động, ảnh hưởng của thuốc lá mới đối với sức khỏe người dùng. Trong khi đó, năm 2020 Bộ KH-CN đã nghiên cứu và công bố 3 tiêu chuẩn quốc gia về TLLN, xác định sản phẩm này không có sự đốt cháy như thuốc lá điếu. Đây cũng là một trong những cơ sở để tham khảo trong quá trình đánh giá toàn diện về tác hại của TLLN.

Hiện lệnh cấm thuốc lá mới đang được đề xuất chỉ bao gồm cấm nhập khẩu, kinh doanh, quảng cáo, không bao gồm cấm sử dụng. Vì vậy, nhiều ý kiến cho rằng hướng tiếp cận này sẽ không triệt để.

Thay vào đó, chính sách quản lý có thể xem xét dựa trên việc mở rộng công nhận, thừa nhận kết quả đánh giá của những quốc gia đi trước, cùng với định nghĩa theo Luật PCTHTL, đối với các sản phẩm TLLN chính danh đã được kiểm nghiệm khoa học.

Phát biểu tại tọa đàm mới đây tại Hà Nội về thuốc lá mới, đại diện Bộ Công thương cho biết hiện nay việc quản lý TLLN rất khó khăn do nguồn nhập lậu nhiều. Vị đại diện đề nghị cần có đánh giá khách quan, khoa học về TLLN làm căn cứ quản lý...”Việc quản lý đang rất khó khăn do thiếu công cụ quản lý”, vị đại diện nói.

Thông tin tham khảo

Điều 2, Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá quy định: “ Thuốc lá là sản phẩm được sản xuất từ toàn bộ hoặc một phần nguyên liệu thuốc lá, được chế biến dưới dạng thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi, thuốc lào hoặc các dạng khác”. Trong đó, “nguyên liệu thuốc lá là lá thuốc lá dưới dạng rời, tấm đã sơ chế tách cọng, sợi thuốc lá, cọng thuốc lá và nguyên liệu thay thế khác dùng để sản xuất thuốc lá.

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược sắp được trình Quốc hội có nhiều điểm mới, trong đó bao gồm “Mở rộng việc thừa nhận, công nhận, áp dụng bộ nguyên tắc, tiêu chuẩn Thực hành tốt sản xuất thuốc, nguyên liệu làm thuốc của các nước trên Thế giới"

MỚI - NÓNG

Có thể bạn quan tâm

Những đảng viên trẻ tiêu biểu: Khi Gen Z mang khát vọng cống hiến

Những đảng viên trẻ tiêu biểu: Khi Gen Z mang khát vọng cống hiến

SVVN - Với nhiều bạn trẻ thế hệ Gen Z, vào Đảng Cộng sản Việt Nam là một cột mốc quan trọng và là lời cam kết với chính mình về con đường cống hiến lâu dài. Tạ Ngọc Minh và Dương Thị Quý Nga là hai trong số những đảng viên trẻ của Đại học Bách khoa Hà Nội có nhiều thành tích nổi bật trong năm 2024, khẳng định tinh thần tiên phong của thế hệ mới.
'Đông san sẻ - Tết sum vầy': Hành trình cho đi nhận lại

'Đông san sẻ - Tết sum vầy': Hành trình cho đi nhận lại

SVVN - Ngày hội truyền thống “Đông san sẻ - Tết sum vầy” của trường THPT Chuyên Nguyễn Tất Thành (tỉnh Yên Bái) không chỉ giúp các bạn học sinh được trải nghiệm các hoạt động truyền thống, gắn kết tình cảm mà còn là cơ hội sẻ chia lòng nhân ái thông qua hoạt động thiện nguyện đầy ý nghĩa.
Sức trẻ mùa xuân qua Hội Vật cầu làng Thuý Lĩnh

Sức trẻ mùa xuân qua Hội Vật cầu làng Thuý Lĩnh

SVVN - Những chàng trai vạm vỡ, sức vóc hơn người, hăng say tranh đấu quyết liệt giành quả cầu gỗ nặng 20kg, đó là những hình ảnh đặc sắc của Hội vật cầu làng Thúy Lĩnh, một nét đẹp văn hóa truyền thống lâu đời của vùng đất Thăng Long ngàn năm văn hiến. Trận chung kết Hội Vật cầu làng Thúy Lĩnh năm 2025 đã diễn ra vào chiều mùng 6 Tết, trong không khí hào hùng chào mừng 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
Lễ hội Gò Đống Đa 2025: Sự kiện văn hóa đặc sắc thu hút đông đảo sinh viên và người dân

Lễ hội Gò Đống Đa 2025: Sự kiện văn hóa đặc sắc thu hút đông đảo sinh viên và người dân

SVVN - Ngày 2/2 (mùng 5 tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025), tại khu di tích Gò Đống Đa (phường Quang Trung, quận Đống Đa, Hà Nội), hàng nghìn người dân đã nô nức tham gia Lễ kỷ niệm 236 năm chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa. Đây là dịp để thế hệ trẻ nhìn lại lịch sử hào hùng của dân tộc và bày tỏ lòng kính trọng đối với Hoàng đế Quang Trung - Nguyễn Huệ cùng nghĩa quân Tây Sơn.
Cô giáo mầm non Gen Z và hành trình giữ lửa văn hóa viết chữ ngày Tết

Cô giáo mầm non Gen Z và hành trình giữ lửa văn hóa viết chữ ngày Tết

SVVN - Trong guồng quay hiện đại hóa, nơi công nghệ dần thay thế những thói quen xưa, một bộ phận Gen Z vẫn kiên trì giữ gìn nét đẹp truyền thống, tự tay viết lời chúc Tết lên bao lì xì đỏ. Trần Nguyễn Linh Giang (sinh năm 2000) giáo viên mầm non tại Hà Nội, đồng thời là người dạy luyện chữ và tiền tiểu học, chính là một trong những người trẻ luôn trân trọng giá trị này. Đối với cô, mỗi nét chữ nắn nót là cách kết nối với quá khứ, thể hiện sự trân trọng và tình cảm dành cho người nhận.
Bức tranh Tết đa sắc qua lăng kính của sinh viên dân tộc thiểu số

Bức tranh Tết đa sắc qua lăng kính của sinh viên dân tộc thiểu số

SVVN - Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 không chỉ là dịp đoàn viên mà còn là bức tranh đa sắc về phong tục, văn hóa của các dân tộc thiểu số. Với sinh viên dân tộc Dao, Gié Triêng, Khơ Mú, Tết mang theo những nét đặc trưng riêng: từ phong tục độc đáo, hành trình trở về quê nhà đến những ước mơ và hoài bão cho một năm mới. Qua câu chuyện của họ, ta thêm hiểu và trân trọng vẻ đẹp văn hóa vùng cao, cùng niềm hy vọng vượt lên mọi thử thách để cống hiến và lan tỏa giá trị cộng đồng.