Chưa kịp sang sông đã hy sinh
Đoàn làm phim Mưa đỏ - phim truyện điện ảnh về đề tài chiến tranh cách mạng, lấy cảm hứng và hư cấu từ sự kiện 81 ngày đêm chiến đấu anh dũng, kiên cường của nhân dân và cán bộ, chiến sĩ bảo vệ Thành cổ Quảng Trị năm 1972 - ra mắt, giới thiệu tác phẩm tại Hà Nội chiều 23/7.
Tại sự kiện, nhà văn Chu Lai - biên kịch của Mưa đỏ tiết lộ đồng nghiệp thường nhắc đến ông với tật xấu “thâm canh tăng vụ” khi sáng tác. Từ tác phẩm truyện ngắn, ông chuyển thể thành tiểu thuyết, rồi từ tiểu thuyết thành phim, từ phim lại sang kịch, cải lương hay chèo. Nhưng riêng Mưa đỏ, ông viết thẳng kịch bản điện ảnh.
“Cuộc chiến ở Thành cổ Quảng Trị lớn quá. Có thể coi đây là một trong những chiến dịch, trận đánh lớn nhất trong lịch sử chiến tranh nhân loại. 81 ngày đêm, ta hy sinh mỗi ngày một đại đội, tương đương 120 người. Một số đoạn cắt trong phim chưa làm rõ được hai giai đoạn chiến đấu ở Quảng Trị là sa mạc chiến và thủy chiến”, nhà văn Chu Lai nói.
Ông xót xa khi nhắc đến việc chiến sĩ khi hy sinh, phần thân trên cháy đỏ, phần dưới ngâm nước nên trắng nhễ nhại như cá luộc. Mỗi chiến sĩ ở Thành cổ chịu 10 tấn bom, có người một ngày hy sinh tới 7 lần, bị bom đạn cày đi xới lại. Theo nhà văn, sự ác liệt đó khó có tiểu thuyết hay bộ phim nào lột tả hết. Phim điện ảnh Mưa đỏ dù vạm vỡ đến mấy, cũng chỉ là một lát cắt.
Nhà văn Chu Lai cho biết ông viết kịch bản về 81 ngày đêm chiến đấu ở Quảng Trị thông qua lời nhờ của một người bạn. Kịch bản phim viết xong nằm mãi trong ngăn kéo, sau đó được Điện ảnh quân đội nhân dân chuyển thành phim. Phim Mưa đỏ quay trong 81 ngày đêm, tương ứng với quãng thời gian chiến đấu của quân ta để bảo vệ Thành cổ. Nhà văn Chu Lai gọi đó là kỳ tích.
Phim truyện điện ảnh Mưa đỏ nhận được sự hỗ trợ, cố vấn về nội dung từ chính những chiến sĩ từng chiến đấu ở Thành cổ Quảng Trị. Xem những thước phim đầu tiên, cựu chiến binh Nguyễn Văn Hợi rơi nước mắt vì nhớ đồng đội.
Cựu chiến binh kể lại trong 81 ngày đêm, tiểu đoàn ông có hơn 1.000 người vĩnh viễn nằm lại Thành cổ Quảng Trị. Phim có những cảnh quân bổ sung được đưa sang sông, chưa kịp vào bờ thì hy sinh. Ông Hợi là người được cử sang sông để đón anh em, nhưng đại bác bắn liên tục. Chiến sĩ chơi vơi trên sông, chỉ biết kêu “Mẹ ơi!”. “Không có gì xứng đáng hơn Mưa đỏ để nói về cuộc chiến 81 ngày đêm ở Quảng Trị”, ông Hợi nói.
Cựu chiến binh Đào Văn Phê cũng xúc động nhớ lại những đồng đội đã hy sinh. Khi ấy, họ mới 18, 20 chưa biết yêu là gì, một khi ra trận không còn nghĩ đến ngày về. Các cựu chiến binh nhận xét những cảnh quay trong phim tương đối sát với bối cảnh chiến trường, trang phục cũng chân thực, phù hợp với lịch sử.
Bộ phim điện ảnh lớn nhất của Việt Nam trong 20 năm qua
Phim truyện điện ảnh Mưa đỏ xoay quanh câu chuyện về tiểu đội 1 gồm những thanh niên trẻ tuổi và đầy nhiệt huyết là một trong những đơn vị chiến đấu, bám trụ tại trận địa khốc liệt này. Đạo diễn Đặng Thái Huyền cho biết bộ phim là khúc tráng ca bằng hình ảnh, là nén tâm nhang tri ân và tưởng nhớ những người con đã dâng hiến tuổi thanh xuân cho đất nước, mang âm hưởng của tình yêu, tình đồng đội thiêng liêng, là khát vọng hòa bình, hoà hợp dân tộc của nhân dân Việt Nam.
Tổng điều hành sản xuất Nguyễn Trí Viễn cho rằng Mưa đỏ là dự án điện ảnh lớn nhất của Việt Nam trong 20 năm qua bởi quy mô, bối cảnh, diễn viên và cả nguồn ngân sách. Ông Trí Viễn cũng chia sẻ áp lực của ê-kíp để kịp tiến độ ra mắt phim vào 2/9/2025 - kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
“Để kịp tiến độ, chúng tôi vừa quay vừa dựng tại hiện trường. Thời điểm đó, chúng tôi hiểu rõ những khó khăn khi quay tại Quảng Trị khi mà khoảng tháng 8-10 là mùa nước lũ tràn về. Chúng tôi họp bàn rất nhiều và quyết định khởi quay ở Quảng Trị trong sự nỗ lực, quyết tâm cao. Cuối cùng chúng tôi cũng hoàn thành dự án đúng tiến độ”, nhà đầu tư Nguyễn Trí Viễn nêu.
Ông cũng nhấn mạnh nếu không có khí tài quân sự, những thước phim lịch sử không thể trở nên chân thực. Giám đốc sản xuất phim Đại tá Kiều Thanh Thúy - Phó Giám đốc Điện ảnh quân đội - cho biết đoàn làm phim chủ trì phối hợp với các cơ quan trong Bộ Quốc phòng như Bộ Tổng tham mưu, Tổng Cục Kỹ thuật, Tổng Cục Công nghiệp quốc phòng, các cố vấn chuyên gia về nội dung, sản xuất… để huy động, sử dụng vũ khí, khí tài quân đội phục vụ việc quay phim.
“Sau khi nghiên cứu kỹ càng các khí tài cần sử dụng, chúng tôi lên danh sách gửi lên cấp trên. Chúng tôi phải thực hiện quy trình rất bài bản, chặt chẽ, đảm bảo nguyên tắc sử dụng trang thiết bị, vũ khí hạng nặng. Xe tăng, xe bọc thép, vũ khí bộ binh, hệ thống chiến đấu phòng ngự… tất cả đều được bảo đảm an toàn tuyệt đối trong quá trình làm phim. Ngoài súng ống thì vật liệu nổ chúng tôi phải phối hợp công binh và chuyên gia để đảm bảo an toàn”, Đại tá Kiều Thanh Thúy nêu.
Khép lại buổi giới thiệu phim, khán giả được thưởng thức bài hát do diễn viên Nguyễn Hùng - chủ nhân ca khúc Phép màu - thể hiện. Ca khúc này được anh viết trong những ngày tham gia quay phim Mưa đỏ.
Mưa đỏ thuộc thể loại chiến tranh, hành động. Dàn diễn viên chính trong phim bao gồm NSND Trần Lực, diễn viên Thúy Hà, Đỗ Nhật Hoàng, Hạ Anh, Steven Nguyễn, Phương Nam, Lâm Thanh Nhã, Đình Khang, Hoàng Long, Nguyễn Hùng… Phần lớn diễn viên trong phim đều là những gương mặt trẻ, chưa có nhiều cơ hội tham gia điện ảnh. Mưa đỏ khởi chiếu toàn quốc từ ngày 22/8.
