NSND Ngọc Lan, NSƯT Vũ Xuân Hưng là khách mời trong chương trình Cine 7 - Ký ức phim Việt phát sóng ngày 13/9. Cả hai đã cùng chia sẻ những ký ức, kỷ niệm về bộ phim Lửa trung tuyến - phim điện ảnh đề tài chiến tranh của Việt Nam.
Phim được sản xuất năm 1961, do Phạm Văn Khoa và Lê Minh Hiền đồng đạo diễn, quay phim là Nguyễn Hồng Sến. Kịch bản được nhà văn Văn Dân chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên của ông.
Lửa trung tuyến kể về Dũng (Lưu Xuân Thư) là một trung đội trưởng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chiến đấu, nhưng cấp trên bất ngờ thuyên chuyển anh về hỗ trợ dân công vận chuyển đạn dược. Dũng nhận nhiệm vụ, nhưng luôn mong muốn được ra tiền tuyến.
Tại đây, Dũng gặp Nhàn (NSND Ngọc Lan) là nữ dân công vận tải đạn đầy nhiệt huyết nhưng cũng vô cùng hóm hỉnh và nhí nhảnh. Công việc vất vả, nhưng trên đôi môi cô luôn nở nụ cười lạc quan, yêu đời. Trong lần cứu kho đạn bị bốc cháy, nhân vật Nhàn đã không ngại lao vào biển lửa. Hình ảnh này khiến cho nhân vật Dũng nhận ra những điều mà bấy lâu anh đi tìm câu trả lời.
Thời điểm nhận vai Nhàn, NSND Ngọc Lan mới 18 tuổi, vừa vào Trường Sân khấu. Ban đầu vai Nhàn có nhiều người thử sức, nhưng khi đoàn phim đưa thử đoạn diễn của bà cho nhà thơ Tố Hữu xem, ông đã khẳng định: “Đây mới chính là cô Nhàn”.
"Kể từ đó, tôi miệt mài cùng vai diễn đó. Tôi có nhiều kỷ niệm khi đóng phim. Trong cảnh vác đạn, lội dưới bùn lầy mà thời tiết vô cùng rét buốt, đoàn làm phim lại sử dụng vòi rồng làm mưa. Có những hôm đói lắm, đói run cả người, nhưng vẫn phải hoàn thành cảnh quay. Phân cảnh đứng ở suối chải tóc, lên phim rất đẹp nhưng dưới suối lại có rất nhiều đỉa, không cẩn thận sẽ bị bám đầy chân. Nhưng khi máy quay bật sáng, tôi vẫn nhập vai trọn vẹn", NSND Ngọc Lan nhớ lại.
Để tạo cảm giác chân thật, những đạo cụ như thùng đạn đều được gia cố gạch bên trong, khiến cảnh quay trở nên vô cùng nặng nhọc. Có lần, thùng đạn do Ngọc Lan vác vô tình làm một thành viên trong đoàn bị thương - kỷ niệm mà bà không bao giờ quên. Cao trào của phim là cảnh cháy kho đạn. NSND Ngọc Lan vẫn nhớ như in đây là cảnh quay chỉ có thể thực hiện duy nhất một lần, sau khi lửa bùng lên, toàn bộ bối cảnh sẽ bị phá hủy.
"Khi Nhàn trèo lên mái nhà để dập lửa, ở dưới chỉ có 4 người cầm tấm chăn chờ sẵn để đỡ. Rất may tôi vào đúng chính giữa tấm, bởi chỉ cần một sơ suất, tai nạn có thể xảy ra ngay lập tức. Cảnh quay đó rất nguy hiểm, lông mi tôi cháy gần hết, tóc cũng cháy. Lúc đó mình yêu nghề đến như vậy, không màng khó khăn để hoàn thành cảnh quay", NSND Ngọc Lan nói.
Lửa trung tuyến đoạt giải Bông sen Bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ II vào năm 1973 và nhận được Bằng khen tại Liên hoan phim Quốc tế Moskva lần thứ II vào năm 1961.
Chính giải thưởng quốc tế này đã đưa NSND Ngọc Lan đặt chân đến Moskva. "Moskva là nơi tôi tìm thấy tình yêu, một nửa của đời mình. Tình yêu của chúng tôi kéo dài từ năm 1965 đến bây giờ và không thay đổi", NSND Ngọc Lan nói.
Thời điểm đó, NSND Ngọc Lan tình cờ gặp NSND Ngô Mạnh Lân - lúc ấy đang học tại Đại học Điện ảnh VGIK. Ông được phân công làm phiên dịch cho Ngọc Lan trong suốt những ngày bà tham dự liên hoan. Trước đó, NSND Ngô Mạnh Lân đã ấn tượng với nhân vật Nhàn trên màn ảnh. Cuộc gặp gỡ ở Moskva trở thành khởi đầu cho một chuyện tình đẹp, để rồi sau này, họ nên duyên vợ chồng, gắn bó bền chặt suốt hơn nửa thế kỷ.
