Chuyên gia tại Techfest 2025: Startup trẻ nên bớt thi thố, hãy tập trung tìm kiếm khách hàng

Tại tọa đàm Thu hút đầu tư mạo hiểm theo mô hình phối hợp ba bên Địa phương - Quốc gia - Quốc tế vừa diễn ra, câu chuyện gọi vốn không chỉ dừng lại ở cơ chế chính sách mà đi sâu vào "nội tại" của các doanh nghiệp khởi nghiệp (startup). Các diễn giả đồng thuận rằng, sự sẵn sàng của startup mới là yếu tố quyết định sự thành bại của thương vụ.

Bớt "vẽ" thị trường tỷ đô, hãy tìm khách hàng đầu tiên

Một thực tế được ông Trần Phi Long - Giám đốc Vườn ươm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ĐHQG Hà Nội chỉ ra là nhiều bạn trẻ khởi nghiệp hiện nay dành quá nhiều thời gian cho các cuộc thi và trau chuốt hồ sơ gọi vốn thay vì tập trung vào sản phẩm.

Theo ông Long, nhiều người sáng lập thường đưa ra những con số về quy mô thị trường lên tới hàng tỷ USD để gây ấn tượng. Tuy nhiên, các nhà đầu tư sành sỏi thường không bị thuyết phục bởi những con số này nếu thiếu vắng bằng chứng về năng lực thực thi.

Ông Long khuyên các startup trẻ nên tập trung vào việc chứng minh giải pháp và các chỉ số tăng trưởng thực tế. Nhà đầu tư cần thấy được sự kiên định và kết quả thử nghiệm với khách hàng hơn là những giải thưởng bề nổi từ các cuộc thi.

Minh bạch và tư duy toàn cầu

Dưới góc nhìn quốc tế, ông Mark Kramer - Chuyên gia từ Trường Đại học VinUni (VinUni) nhận định Việt Nam có tiềm năng kinh tế lớn trong 5 đến 10 năm tới. Tuy nhiên, để thuyết phục được dòng vốn đầu tư mạo hiểm nước ngoài, startup Việt cần vượt qua những "điểm nghẽn" về tư duy quản trị.

Đặc biệt, tính minh bạch tài chính là yếu tố sống còn. "Họ cần xem báo cáo tài chính từ các công ty kiểm toán uy tín để tin tưởng vào các con số", ông Mark Kramer chia sẻ. Bên cạnh đó, các mô hình công ty gia đình với sự chi phối của các mối quan hệ thân quen thay vì năng lực quản trị chuyên nghiệp thường khiến nhà đầu tư e ngại về rủi ro quản trị.

Gen Z và lợi thế công nghệ: Làm ít, tạo giá trị nhiều

Bàn về chất lượng nhân sự - yếu tố cốt lõi của startup, ông Nguyễn Văn Hinh, Phó Viện trưởng Viện Ứng dụng Công nghệ và Đào tạo phát triển nguồn nhân lực, cho rằng thế hệ trẻ cần thay đổi tư duy lao động.

"AI là công cụ lao động có khả năng khuếch đại sức lao động. Doanh nghiệp biết sử dụng AI để tác động vào dữ liệu số sẽ tạo ra giá trị thặng dư lớn với chi phí thấp", ông Hinh phân tích. Việc ứng dụng thành thạo công nghệ không chỉ giúp tiết kiệm nguồn lực mà còn là điểm cộng lớn chứng minh năng lực thích ứng của startup trước các nhà đầu tư.

Để hỗ trợ các startup trẻ "vươn mình", ông Bùi Minh Hiển - đại diện Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) cho biết mô hình phối hợp ba bên đang được thúc đẩy.

Trong đó, địa phương là nơi ươm tạo và thử nghiệm; quốc gia xây dựng khung pháp lý và ưu đãi thuế; quốc tế hỗ trợ kết nối thị trường. Hiện tại, bốn lĩnh vực đang được ưu tiên thu hút đầu tư gồm: Năng lượng sạch, sản xuất thông minh, logistics số và thương mại điện tử xuyên biên giới. Đây là những "địa hạt" tiềm năng mà các startup trẻ nên cân nhắc khi xây dựng mô hình kinh doanh.

Ông Hiển chia sẻ về bốn lĩnh vực đang được "trải thảm đỏ" đón vốn gồm: Năng lượng sạch, sản xuất thông minh, logistics số và thương mại điện tử xuyên biên giới. Đây chính là những gợi ý đắt giá để các bạn trẻ lựa chọn "long mạch" cho startup của mình.