Trên những cung đường miền núi quanh co chưa trải nhựa, hình ảnh một nhà báo trong bộ quân phục miệt mài băng rừng vượt suối mang theo những thùng quà thiện nguyện đã trở nên quen thuộc với bà con ở nhiều bản làng vùng cao. Đó là Trung tá, nhà báo Hoàng Trường Giang – một chiến sĩ cầm bút mang trong mình ngọn lửa nhiệt huyết và tình người ấm áp. Anh là một làm người làm báo trẻ đã dấn thân phục vụ cộng đồng bằng cả trái tim. Mỗi chuyến đi đến các bản làng thâm sơn cùng cốc, anh lại luôn khắc khoải một nỗi niềm tha thiết muốn giúp đỡ những người yếu thế.
 |
| Nhà báo Hoàng Trường Giang trao những chiếc mũ ấm và lan tỏa nụ cười ấm áp giữa vòng tay trẻ em vùng cao. |
“Sau mỗi chuyến đi, tôi đều nghĩ có lẽ phải dừng lại nghỉ ngơi một thời gian... Vậy mà cứ như một cơ duyên rất khó giải thích: những câu chuyện mới, địa chỉ mới, hoàn cảnh mới lại đến, và tôi lại lên kế hoạch tình nguyện mới ngay” – nhà báo Hoàng Trường Giang tâm sự về động lực khiến anh không ngừng bước tiếp. Lời trải lòng mộc mạc ấy phần nào cho thấy tinh thần bền bỉ, dấn thân của anh. Không ồn ào, không nản lòng trước gian khó, anh chọn cách âm thầm “thắp lên một que diêm” để sưởi ấm những phận đời khó khăn, vất vả.
 |
| Nhà báo Hoàng Trường Giang phát biểu tại lễ khánh thành công trình nhà nội trú học sinh ở Trường PTDTBT THCS Huổi Mí, huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên. |
Con đường nghề báo và những bước chân đầu tiên vào hành trình thiện nguyện
Sinh ra ở một tỉnh miền núi biên giới xa xôi là tỉnh Lai Châu, Hoàng Trường Giang lớn lên giữa núi rừng Tây Bắc với tuổi thơ thấm đẫm gian khó của bà con dân tộc thiểu số. Ngay từ thuở thiếu thời, cậu bé vùng cao đã chứng kiến cảnh trẻ em nghèo thiếu ăn, thiếu mặc, phải học trong những căn lều lán tạm bợ; mùa đông thì co ro sưởi ấm bên bếp lửa, chân trần lội bộ hàng chục cây số đường rừng để đến trường. Những ký ức ấy trở thành động lực thôi thúc anh Giang nuôi ước mơ sau này sẽ làm được điều gì đó giúp đỡ quê hương.
Tốt nghiệp THPT, anh rời miền sơn cước về Hà Nội học đại học. Những năm tháng sinh viên xa nhà, cậu thanh niên đã bộc lộ phẩm chất hào hiệp, quan tâm đến mọi người – từ việc sẵn sàng san sẻ gói mì tôm cuối tháng với bạn bè, góp chút tiền khi có người ốm đau, hay nhường chiếc áo ấm cho bạn sinh viên khó khăn. Tinh thần tương thân tương ái đó đã trở thành một phần con người anh và sau này định hình nên một nhà báo – chiến sĩ giàu lòng nhân ái.
 |
| Nhà báo Hoàng Trường Giang trao những chiếc bánh mì ấm lòng cho em nhỏ vùng cao trong một chuyến thiện nguyện tại bản làng xa xôi. |
Ra trường với tấm bằng cử nhân báo chí, Hoàng Trường Giang từng thực tập tại cơ quan báo chí tỉnh Lai Châu, ôm ấp mơ ước được ở lại quê hương phục vụ. Thế nhưng, cuộc sống buộc anh phải đưa ra những lựa chọn riêng. Năm 2007, anh thi tuyển vào Báo Quân đội nhân dân rồi khoác lên mình bộ quân phục màu xanh và trở thành phóng viên làm việc tại tờ báo của lực lượng vũ trang. Đó là bước ngoặt lớn đưa anh đến với môi trường đầy kỷ luật nhưng cũng giàu tính nhân văn. “Nghề báo, nghiệp lính đã cho tôi cơ hội được đi đến nhiều nơi, gặp gỡ nhiều người, chứng kiến nhiều khó khăn vất vả của đồng đội và nhân dân, nên trong lòng luôn đau đáu làm sao để giúp được họ” – anh Giang tâm sự về lựa chọn sự nghiệp của mình.
 |
| Nhà báo Hoàng Trường Giang cùng các em nhỏ vùng cao trong chương trình trao tặng áo ấm, giúp các em chống chọi với giá rét mùa đông. |
Quả thực gần 2 thập kỷ trở thành người chiến sĩ cầm bút đã mở ra cho nhà báo Hoàng Trường Giang những chân trời rộng lớn. Từ đó đến nay, anh miệt mài công tác khắp các nẻo đường Tây Bắc, Đông Bắc rồi tới tận miền Trung, Tây Nguyên, Nam Bộ... Mỗi lần đặt chân đến đâu, anh lại tìm thấy những câu chuyện đời cần được sẻ chia, những số phận cần được giúp đỡ. Mùa đông năm 2008, chứng kiến “những đứa trẻ ngồi co ro bên lề đường trên đèo Ô Quý Hồ thuộc dãy Hoàng Liên Sơn có nhóm lửa sưởi trong mùa đông đại hàn..., cha mẹ thì bán thịt trâu chết bên đường, anh đã ấp ủ ý tưởng về dự án thiện nguyện mang tên “Thắp lên một que diêm”. Đó là điểm khởi đầu cho hành trình làm báo gắn liền với thiện nguyện những năm qua của nhà báo Hoàng Trường Giang.
 |
| Nhà báo Hoàng Trường Giang ân cần đeo khăn cho em nhỏ trong một buổi thiện nguyện tại điểm trường vùng cao, ánh mắt trẻ thơ trong sáng và rạng rỡ niềm vui. |
Công việc thiện nguyện và vai trò kết nối của báo chí
Có một câu nói của Thủ tướng Anh Winston Churchill mà nhà báo Hoàng Trường Giang rất tâm đắc: “Chúng ta tồn tại bằng những gì nhận được, nhưng sống bằng những gì cho đi”. Với suy nghĩ ấy, chàng phóng viên trẻ đã lặn lội vận động quyên góp, nối kết các tấm lòng hảo tâm để mang lại cơ hội học tập cho trẻ em nghèo. Anh bắt đầu từ những việc nhỏ nhất như đi xin từng manh áo cũ, gom sách vở, đồ dùng học tập cho học sinh vùng cao. Khó khăn lớn nhất thuở ban đầu, anh kể, là mình “không có nhiều mối quan hệ” khi mới đi làm, kinh nghiệm và kiến thức xã hội còn ít, trong khi làm công tác xã hội thì “điều khó nhất là gây dựng lòng tin”. Không nản lòng, anh “mất công nhiều hơn, làm những việc lặt vặt nhiều hơn” để tích lũy uy tín.
 |
| Nhà báo Hoàng Trường Giang đứng lớp trong tiết học của học sinh vùng cao.. |
Dần dần, từ những chuyến đi thiện nguyện nhỏ lẻ, nhà báo Hoàng Trường Giang đã phát triển thành các chương trình dài hơi và bền vững hơn. Dự án “Thắp lên một que diêm” do anh khởi xướng đã giúp xây dựng 34 điểm trường, nhà nội trú, thư viện, nhà ăn, công trình nước sạch, hệ thống điện mặt trời... tại các thôn bản khó khăn từ Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai đến Quảng Trị, Bà Rịa – Vũng Tàu. Song song đó, anh còn vận động trao hàng vạn chiếc chăn, áo ấm, đồ dùng học tập, hàng trăm suất học bổng cho học sinh; kêu gọi hàng tỷ đồng hỗ trợ đồng bào bị thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh... Trung bình mỗi năm, anh huy động được khoảng 1,5 – 2 tỷ đồng để giúp đỡ các hoàn cảnh khó khăn. Những con số ấn tượng ấy phản ánh sức lan tỏa từ tấm lòng và uy tín của anh – một nhà báo luôn hướng về cộng đồng.
 |
| Nhà báo Hoàng Trường Giang chuẩn bị quà tặng thiện nguyện, sẵn sàng lên đường trao gửi yêu thương đến các điểm trường khó khăn. |
Vừa là nhà báo, vừa là quân nhân, anh trở thành cầu nối tin cậy giữa nhà tài trợ và người thụ hưởng. Anh phối hợp chặt chẽ với các đơn vị địa phương, từ bộ chỉ huy quân sự tỉnh đến đồn biên phòng, chính quyền cơ sở, để đảm bảo mọi khoản tài trợ được sử dụng đúng mục đích và minh bạch. Nhờ sự tận tâm đó, các chương trình thiện nguyện của anh luôn diễn ra suôn sẻ, hiệu quả và tránh được những ồn ào trong bối cảnh mạng xã hội bùng nổ thông tin trái chiều về hoạt động từ thiện. “Làm thiện nguyện không phải việc ‘đao to búa lớn’ hay cao siêu gì, chỉ đơn giản như thấy lửa cháy thì lấy nước dập tắt thôi”. Chính vì coi thiện nguyện là lẽ tự nhiên, anh tâm niệm, từ thiện chẳng chứng tỏ mình đặc biệt hay mình giỏi. Nó đơn giản chỉ là hoạt động tự nhiên vậy thôi. Người tổ chức hoạt động thiện nguyện như anh giống một chiếc cầu treo nhỏ bé bắc qua hai bờ trao và nhận. Anh luôn nhấn mạnh mình chỉ là người góp phần kết nối, còn những thành quả có được là nhờ sự chung tay của biết bao tấm lòng hảo tâm và đồng đội. “Ai đó đã nói, muốn đi nhanh thì đi một mình, muốn đi xa thì đi cùng nhau – điều đó chẳng bao giờ sai. Tôi làm được một vài điều nhỏ bé như vậy là vì có mọi người xung quanh đã kề vai sát cánh qua từng năm, từng tháng, từng ngày. Tôi trân trọng và biết ơn họ” – anh Giang bày tỏ sự tri ân tới cộng sự và gia đình. Quả thật, đằng sau một nhà báo dấn thân luôn có gia đình là hậu phương vững chắc: vợ con anh không chỉ ủng hộ tinh thần mà còn nhiều lần cùng anh lên đường đi trao quà thiện nguyện, sẵn sàng đóng góp vật chất khi các chương trình còn thiếu kinh phí. Sự đồng lòng ấy tiếp thêm sức mạnh để anh giữ vững ngọn lửa thiện nguyện nhiều năm qua.
 |
| Nhà báo Hoàng Trường Giang cùng các đoàn thiện nguyện trao quà và hỗ trợ cho bà con vùng cao, lan tỏa tinh thần “lá lành đùm lá rách” giữa núi rừng Tây Bắc. |
Dám sống và theo đuổi lựa chọn của mình
Câu chuyện của nhà báo Hoàng Trường Giang chắc hẳn mang đến những cảm nhận cho các bạn sinh viên, đặc biệt là sinh viên báo chí. Trước hết, đó là tấm lòng và trách nhiệm xã hội của người làm báo. Nghề báo không chỉ dừng lại ở việc đưa tin, mà còn phải biết đau cùng nỗi đau của quần chúng, biết trăn trở trước những bất công, thiệt thòi trong xã hội. Trung tá Hoàng Trường Giang đã cho thấy một nhà báo phải luôn giữ trong tim ngọn lửa nhiệt huyết và tình thương đối với mọi người. Chính ngọn lửa đó sẽ dẫn dắt ngòi bút của người làm báo đi đúng hướng, để mỗi tác phẩm báo chí thực sự có ích cho cộng đồng.
Hành trình của anh cũng giúp người trẻ cảm nhận thêm về sự dấn thân và kiên trì theo đuổi mục đích tốt đẹp. Khi mới bắt đầu, anh cũng từng bị không ít người nghi ngờ, dèm pha rằng “chỉ là sự hăng hái nhất thời của tuổi trẻ rồi sẽ nhanh chóng trôi qua”. Nhưng anh đã bỏ ngoài tai những lời ác ý, âm thầm chứng minh bằng kết quả cụ thể. Nhiều năm “đèo bòng” công việc thiện nguyện, với biết bao điểm trường mới, suất học bổng mới, cuộc đời mới được anh giúp đỡ, chính là câu trả lời thuyết phục nhất cho những hoài nghi ban đầu. Bài học cho người trẻ ở đây là: hãy kiên định với con đường mình tin là đúng, dẫu hành trình đó có dài và khó khăn. Sự kiên trì và chân thành rồi sẽ chinh phục được lòng tin của mọi người.
Bên cạnh đó, tấm gương Hoàng Trường Giang còn cho thấy tầm quan trọng của đạo đức nghề nghiệp và tính chuyên nghiệp. Anh luôn minh bạch trong mọi hoạt động, kết hợp tốt giữa vai trò nhà báo và người làm công tác xã hội để các chương trình diễn ra đúng luật, đúng đối tượng. Với sinh viên báo chí, bài học ở đây là: uy tín nghề nghiệp được xây nên từ chính cái tâm trong sáng và sự chuyên nghiệp, trong từng việc nhỏ hàng ngày.
Hành trình của nhà báo Hoàng Trường Giang cũng đã truyền cho người trẻ nguồn cảm hứng về lý tưởng sống. Tuổi trẻ của anh không chỉ dành để phấn đấu cho sự nghiệp cá nhân, mà còn để phụng sự những mục tiêu cao đẹp hơn cho cộng đồng, Tổ quốc. Anh chính là minh chứng sống động rằng mỗi bạn trẻ, dù ở lĩnh vực nào, cũng có thể đóng góp cho xã hội bằng cách riêng của mình. Với sinh viên báo chí, hãy biết mơ ước viết nên những dòng báo chí giàu tính nhân văn, và dám sống vì những ước mơ ấy.
 |
| Nhà báo Hoàng Trường Giang bên cột mốc biên giới, nơi anh từng đặt chân trong những chuyến đi tác nghiệp và thiện nguyện, khắc ghi tinh thần người lính – nhà báo luôn hướng về Tổ quốc và Nhân dân. |
Cảm hứng từ ngọn lửa báo chí cách mạng
Nhìn lại 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam, từ những tờ báo đầu tiên thời dựng nước cho đến những người làm báo hôm nay, sợi chỉ đỏ xuyên suốt chính là tinh thần phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân. Nhà báo Hoàng Trường Giang – với trái tim nhiệt thành của một người lính Cụ Hồ và ngòi bút sắc sảo của người làm báo cách mạng – đã kế thừa và phát huy tinh thần ấy. Anh không viết nên những “bản tin khô khan” mà chính cuộc đời anh là một bản tin sống động về lòng nhân ái và trách nhiệm xã hội.
Nhân kỷ niệm một thế kỷ báo chí cách mạng, câu chuyện của nhà báo Hoàng Trường Giang đã góp thêm một góc nhìn cao quý về nghề báo. Đó là nghề mang sức mạnh của ngòi bút để “đốt lên ngọn lửa” trong xã hội – ngọn lửa của sự thật, lòng nhân ái và niềm tin.
