Để có được cơ hội học tập và thành quả ở hiện tại, Hữu Thoại đã phải trải qua hành trình gian nan, cơ cực từ khi còn nhỏ. Anh sinh ra trong một gia đình có hoàn cảnh vô cùng khó khăn. Quê Thoại ở vùng ven biển của xã Bảo Thạnh, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre, gia đình chỉ có mẹ và Thoại nên mọi chi tiêu đều dựa việc làm thuê và buôn bán của mẹ.
Nhìn cảnh mẹ vất vả lo cho mình ăn học, Thoại đặt mục tiêu nhất định phải cố gắng học tập thật giỏi để thoát nghèo. Tốt nghiệp cấp 3, anh nung nấu hy vọng được học đại học tại TPHCM. Do hoàn cảnh khó khăn, trước khi bắt đầu học đại học Thoại từng phải đi làm làm phụ hồ và khiêng vác ở Vũng Tàu. Sau mười mấy buổi, Thoại đem khoản tiền công vừa nhận quay về đóng nốt số còn thiếu.
Công việc tay chân cực nhọc giúp Hữu Thoại hiểu rằng chỉ có con đường học tập mới giúp anh thoát được cảnh nghèo khổ. Đồng thời, anh chàng phần nào thấu hiểu hơn và quý trọng sức lao động bản thân bỏ ra và càng trân quý hơn cơ hội được đi học.
 |
| Hữu Thoại làm việc ở phòng thí nghiệm hiện tại ở Đức. |
Tuy vậy, Thoại thú nhận ngày học đại học đã có lần định bỏ cuộc vì thấy hoàn cảnh éo le, làm bao nhiêu cũng không đủ chi phí trang trải học phí và cuộc sống ở Sài Gòn. Chính những suy nghĩ tích cực, thực tế “nếu bỏ học cuộc đời chỉ loanh quanh việc làm thuê suốt đời và không có cơ hội để phát triển bản thân” đã giúp Thoại có động lực tiếp tục học.
“Gia đình chính là động lực để tôi vượt qua những khó khăn đó”, Thoại nói.
Ngay từ năm nhất đại học, anh đã làm rất nhiều công việc từ bốc vác, nhà hàng, gia sư… Để cân bằng giữa việc học và đi làm, anh phân chia thời gian hợp lý giữa việc học ở trường, làm ở phòng thí nghiệm và làm thêm.
Thoại kể: “Mình chọn làm thêm vào những khung giờ rảnh, ban đêm, hoặc cuối tuần. Phần lớn mình chọn làm việc nặng như bốc vác, vì công việc này mang lại thu nhập đủ để sống 1 tuần, trong khi không mất quá nhiều thời gian”.
Đi làm thêm, anh vẫn không quên mục tiêu quan trọng là học tập. Nhờ thành tích tốt, Thoại may mắn nhận nhiều học bổng cho sinh viên giỏi vượt khó, như Học bổng Đồng hành, quỹ Lawrence S.ting, Odon Vallet, Panasonic, EVEC, cùng nhiều học bổng khác của trường và khoa.
Sau 4 năm đại học, Thoại đạt điểm tuyệt đối 10/10 cho khóa luận tốt nghiệp về "Tổng hợp và ứng dụng vật liệu graphene oxit (GO) trong linh kiện bộ nhớ và cảm biến". Một số kết quả nghiên cứu này cũng đã được đăng trên tạp chí quốc tế Journal of Science: Advanced Materials and Devices (thuộc nhóm Q1).
Ước mơ du học của Thoại bắt đầu nhen nhóm trong một lần tình cờ được nghe Chủ tịch quỹ Học bổng Đồng Hành nói về việc du học tại Pháp với các mức học bổng. Châu âu là một châu lục phát triển về kinh tế, văn hóa và giáo dục, chính điều này đã giúp anh có động lực để tìm hiểu học bổng thạc sĩ ở Pháp.
 |
| Nam du học sinh làm thí nghiệm tại phòng thí nghiệm về cấu trúc Nano ( đại học Ghent, Bỉ). |
Tuy vậy, Thoại khá chật vật trong giai đoạn bắt đầu vì học bổng đòi hỏi khả năng giao tiếp tiếng Anh và viết thư xin học bổng. Thoại phải dành nhiều thời gian tìm hiểu, đặc biệt là cải thiện khả năng Anh Văn nhanh chóng cả về kỹ năng viết và giao tiếp.
Thời gian đó, Thoại chọn đi ra công viên 23/9 để tìm người nước ngoài học tiếng Anh. Ngoài ra, anh tìm đọc hồ sơ các anh chị đi trước, và nhờ các anh chị góp ý về thư xin học bổng để có bộ hồ sơ chỉn chu nhất. “Mình nghĩ rằng sự quyết tâm và chủ động là chìa khóa giúp mình đạt được học bổng” Thoại bày tỏ.
Nhờ những cố gắng, nỗ lực không ngừng nghỉ Thoại giành được học bổng thạc sĩ từ Đại học Pau, Đại học Paris-Saclay "(quỹ Nano Saclay)". Đây là ngôi trường thuộc top 3 đại học quốc tế ở Pháp theo xếp hạng của U.S News, tại đây Thoại đã chọn theo học chương trình Thạc sĩ 2 về Khoa học nano vào tháng 9/2020. Chương trình này cung cấp những kiến thức lý thuyết và thực hành chuyên sâu về công nghệ nano, và bán dẫn.
Sau 6 tháng học lý thuyết, Thoại dành khoảng 4 tháng thực tập tại Đại học Paris Cite, với đề tài "Nghiên cứu đặc tính cấu trúc và điện tử của vật liệu graphene pha tạp nito". Sau đó, Thoại nộp học bổng tiến sĩ ở nhiều nơi dù chưa bảo vệ luận văn thạc sĩ.
Nhờ chủ động và kỷ luật làm theo kế hoạch, Thoại tốt nghiệp thạc sĩ với một bài báo khoa học là đồng tác giả, đăng trên tạp chí Q1 và nhận được một số lời mời học tiến sĩ.
 |
| Bức ảnh chụp khi Thoại bảo vệ luận án tiến sĩ tại đại học Lille. |
Lúc này, Thoại thử sức vào chương trình tiến sĩ kết hợp ở Đại học Lille và Đại học Ghent. Anh cho biết đây là chương trình được tài trợ bởi quỹ Quốc gia Pháp và quỹ Marie Skłodowska-Curie Actions, là học bổng rất cạnh tranh ở châu Âu. Và Thoại đã trúng tuyển nhờ sự nỗ lực và quyết tâm của mình.
Ngoài mức hỗ trợ cao hơn trung bình, Thoại được làm việc ở các phòng thí nghiệm hiện đại tại Pháp, Bỉ và Đức.
Sau ba năm chăm chỉ, Thoại bảo vệ thành công luận án tiến sĩ và hiện đang làm việc tại Đại học Công nghệ Chemnitz, từ tháng 9.
Nhìn lại hành trình học tập của mình, Thoại gửi lời cảm ơn đến gia đình, bởi đây là nguồn động lực lớn lao để Thoại cố gắng không ngừng. Bên cạnh đó là cơ hội tiếp cận nền khoa học hiện đại đã thôi thúc anh tìm hiểu, tiếp cận nhiều hơn với lĩnh vực khoa học nano và vật liệu ở châu Âu.
Hiện tại, Thoại sẽ tiếp tục theo đuổi con đường nghiên cứu khoa học và sẵn sàng chia sẻ những thông tin về học bổng, và kinh nghiệm xin học bổng đến các bạn sinh viên trẻ.
Thoại tâm niệm: “Không ai được chọn nơi mình sinh ra, nhưng chúng ta có thể làm bản thân chúng ta khác biệt so với nơi chúng ta sinh ra. Dù khó khăn, nhưng nếu có đam mê, có ước mơ thì hãy cố gắng thực hiện chúng bằng một động lực mạnh mẽ, và kỉ luật.”
Ảnh: NVCC
