Một kho báu quý hiếm gồm 32 thanh sắt 1.000 năm tuổi đã tồn tại suốt hơn 40 năm dưới tầng hầm của một gia đình ở Na Uy, vô tình được một phụ nữ phát hiện ra trong một lần dọn dẹp. Các thanh giống hệt nhau và nặng khoảng 1,8 ounce (50g) mỗi thanh, khiến các nhà khảo cổ cho rằng, chúng có thể đã được sử dụng như một dạng tiền tệ thời đại Viking (793 đến 1066 sau Công nguyên) hoặc thời Trung cổ (1066 đến 1350 sau Công nguyên) và ai đó có thể đã chôn chúng với ý định quay lại lấy kho báu sau này.
Tích trữ của người Viking bao gồm 32 thanh sắt, tất cả đều được đục một lỗ ở một đầu và được xâu lại với nhau thành một bó. |
Kjetil Loftsgarden, nhà khảo cổ học và phó giáo sư tại ĐH Oslo và Bảo tàng Lịch sử Văn hóa ở Oslo, cho biết: "Mặc dù các mẫu đồ sắt tương tự đã tồn tại trong các bộ sưu tập của bảo tàng, nhưng phát hiện này rất hiếm vì các dự án xây dựng thường phá hủy hoặc làm hư hại các kho báu bị chôn vùi".
Grete Margot Sørum, người tình cờ thấy kho báu khi đang dọn dẹp tầng hầm ở Valdres, miền Trung Na Uy, nhớ rằng cha mình đã tìm thấy kho báu khi ông đào một cái giếng gần nhà vào những năm 1980. Nhưng sau đó, ông đã cất chúng vào một góc. Theo NRK News, lần cuối cùng ai đó khai quật được một kho thỏi sắt ở Valdres là 100 năm trước.
Theo một nghiên cứu năm 2019 của Loftsgarden, được xuất bản trên Fornvännen (Tạp chí nghiên cứu đồ cổ Thụy Điển), từ cuối thời đại Viking cho đến thời Trung cổ, những người nông dân độc lập ở miền Nam Na Uy đã sản xuất sắt trên quy mô lớn và năng suất cao đến mức dư thừa. Sau đó, những thương nhân này đã bán cho giới thượng lưu ở các vùng ven biển đông dân cư hơn của Na Uy.
Cha của Sørum đã khai quật những thỏi sắt được cho là 'tiền cổ' này từ một địa điểm nằm dọc theo con đường Hoàng gia Bergen, được gọi là Kongevegen, từng là tuyến đường thương mại giữa Oslo và Bergen, 1.000 năm trước. Loftsgarden viết trong nghiên cứu: "Khu vực xung quanh địa điểm rải rác các hố than, thứ không thể thiếu để sản xuất sắt và luyện kim trong thời Viking, cũng như thời Trung cổ".
Sørum đã thông báo cho Valdres Folkemuseum (một bảo tàng dân gian nằm ở Storøya bên ngoài Fagernes ở Nord-Aurdal thuộc hạt Innlandet, Na Uy), sau đó họ đã chuyển kho báu đến bộ phận Di sản Văn hóa của đô thị quận Innlandet. Kho báu này hiện được cất giữ tại Bảo tàng Lịch sử Văn hóa ở Oslo, nơi các nhà khảo cổ học sẽ tiếp tục nghiên cứu và lập danh mục hiện vật.
Việc phát hiện ra bộ sưu tập sắt quý hiếm trong tầng hầm của gia đình Sørum không phải là phát hiện đầu tiên của người Viking từ Na Uy trong những tháng gần đây. Vào tháng 11/2022, một người thợ dò tìm kim loại tình cờ phát hiện kho báu của người Viking, bao gồm một cặp nhẫn bạc, các mảnh vỡ của một chiếc vòng tay bằng bạc và thứ trông giống như những đồng xu Ả Rập bị cắt nhỏ, cùng với những đồ tạo tác bị chôn vùi khác.