Các xu hướng đang nổi trong lĩnh vực AI

Tiến sĩ Đinh Ngọc Minh lấy bằng Tiến sĩ về Khoa học máy tính tại Đại học Monash (Australia). Chuyên môn nghiên cứu của ông gồm khoa học tính toán, máy tính hiệu suất cao và AI. Ông từng làm việc tại Đại học Monash, Đại học Queensland và Quỹ cơ sở hạ tầng mạng Queensland. Các dự án nghiên cứu gần đây của Tiến sĩ Minh gồm phát triển một trình gỡ lỗi Mạng thần kinh sâu, một hệ thống nhận dạng ký tự quang học (OCR) để nhận dạng và sao chép các bản viết tay của bác sĩ Việt Nam, và một đường dẫn học máy có thể mở rộng để nâng cao kỹ thuật mô hình tính toán.

Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP)

Sự gia tăng nhanh chóng việc sử dụng các thiết bị xách tay như điện thoại thông minh, máy tính bảng và máy tính xách tay cho doanh nghiệp những giao diện mới để kết nối với khách hàng qua trang web và các kênh mạng xã hội.

Theo Tiến sĩ Esteban Ortiz-Ospina từ Our World in Data, có 2,4 tỉ người dùng Facebook, trong khi các kênh mạng xã hội khác như YouTube và WhatsApp cũng có tới hơn một tỉ người dùng cho mỗi kênh. Những dịch vụ này khiến dữ liệu do người dùng tạo ra gia tăng mạnh mẽ và nêu bật nhu cầu phải có năng lực Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP).

NLP là một nhánh của khoa học máy tính tập trung vào việc kiến tạo, phân tích và diễn giải ngôn ngữ của con người để hoàn thành các nhiệm vụ như phân loại cảm xúc, dịch máy, nhận dạng ký tự viết tay, nhận dạng giọng nói, v.v. Chúng ta chứng kiến những bước đột phá đáng kể của NLP trong vài năm gần đây với các mô hình ngôn ngữ mạnh mẽ nhất như GPT-3, có thể tạo ra các tác phẩm tiểu thuyết sáng tạo, phát triển mã máy tính và tóm tắt kho tài liệu nghiên cứu lớn. Tuy nhiên, tiềm năng đầy đủ của NLP vẫn đang được tiếp tục khám phá.

Trong những năm tới đây, chúng ta sẽ tiếp tục chứng kiến ​​những tiến bộ hơn nữa trong lĩnh vực NLP, đặc biệt trong việc xử lý dữ liệu đa ngôn ngữ. Tác động sẽ lan rộng trong các lĩnh vực như tài chính, dịch vụ, giải trí, v.v. trong đó đối tượng mục tiêu không còn giới hạn ở các khu vực hoặc ngôn ngữ cụ thể. NLP sẽ tiếp tục phát triển để đáp ứng nhu cầu khai thác ý kiến ​​của người tiêu dùng, hiểu nhu cầu của khách hàng và cá nhân hóa các lựa chọn công việc và giải trí.

Công nghệ thị giác máy tính tiên tiến

AI nhanh chóng hoàn thiện trong lĩnh vực hình ảnh và thị giác máy tính với sự ra đời gần đây của các kỹ thuật học sâu, học không giám sát và học tích cực.

Kể từ những ngày chúng ta có thể khiến máy tính phân loại các đối tượng như chữ cái, động vật và đồ gia dụng, thị giác máy tính đã đi một chặng đường dài và mang lại những tác động đáng kể cho cuộc sống hàng ngày của chúng ta.

Ví dụ, các giải pháp AI có thể xử lý một số thách thức lớn nhất trong phân khúc chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là trong lĩnh vực hình ảnh y khoa. Thông thường, việc phân tích hình ảnh y khoa đòi hỏi nhiều thời gian và nỗ lực từ các bác sĩ và chuyên gia chụp X quang có kinh nghiệm. Ngày nay, các bác sĩ không phải quét qua hàng nghìn bản chụp CXR và CT, mà thay vào đó họ có thể sử dụng hệ thống AI tự động giúp xác định những bản chụp quan trọng nhất để có thể đẩy nhanh việc đưa ra quyết định.

Chúng ta sẽ tiếp tục chứng kiến ​​sự đột phá trong các giải pháp thị giác máy tính dựa trên AI và tác động của điều này sẽ không chỉ gói gọn trong lĩnh vực hình ảnh y khoa. Thị giác máy tính sẽ hỗ trợ đắc lực cho lĩnh vực lái xe tự hành, sản xuất thông minh, nhà thông minh và thành phố thông minh, thông qua một ngành mới được gọi là thị giác máy tính vùng biên. Ảnh và hình ảnh theo thời gian thực sẽ được xử lý, phân loại và mô tả gần hơn với nơi chúng được tạo ra để hỗ trợ quá trình ra quyết định theo thời gian thực.

Học tăng cường

Đây là một lĩnh vực quan trọng khác của AI và học máy. Về cơ bản, học tăng cường mô phỏng một môi trường thực tế, trong đó các tác nhân khám phá và điều chỉnh hành vi của chúng để tối đa hóa phần thưởng (và/hoặc giảm thiểu hình phạt).

Mô hình học tập này hiệu quả vì nó bắt chước cách chúng ta học trong cuộc sống thực, nơi không phải lúc nào chúng ta cũng đưa ra quyết định chính xác hoặc thực hiện một hành động an toàn hoàn toàn. Mặc dù chúng ta không nhất thiết phải thực hiện các hành động ngẫu nhiên và dựa hoàn toàn vào quy trình thử-và-sai, điều quan trọng là chúng ta coi trọng tính ngẫu nhiên của thế giới thực trong việc đào tạo các cỗ máy AI của chúng ta.

Do đó, các kỹ thuật học tăng cường đóng một vai trò quan trọng trong việc phát triển robot tự động (bao gồm xe tự hành), xây dựng chiến lược giao dịch và xác thực quá trình ra quyết định phức tạp.

So với học có giám sát, trong đó học sâu đã mang lại những đột phá đáng kể, học tăng cường vẫn chưa thực sự tỏa sáng. Tuy nhiên, vì chúng ta mong đợi các tác nhân nhân tạo sẽ đưa ra những quyết định phức tạp trong khi vẫn đảm bảo những mục tiêu dài hạn, học tăng cường sẽ tiếp tục là một trong những xu hướng thú vị nhất của AI.

AI sáng tạo

Xu hướng mới nổi của AI có khả năng sáng tạo bao hàm các phương pháp học máy, trong đó có NLP, nhằm mục đích tạo ra sản phẩm rất thực, và có thể là nguyên bản, bằng khả năng học hỏi đặc điểm và nội dung từ dữ liệu theo miền cụ thể.

Chẳng hạn, các thuật toán AI sáng tạo có thể sáng tác các bản nhạc, tạo ra các tác phẩm văn học hoặc tạo ra các bức tranh khi được giao cho những chủ đề cụ thể, và vì vậy thể loại AI này có tác động đáng kể đến giáo dục, sáng tạo và truyền thông.

Gartner coi AI sáng tạo là xu hướng công nghệ AI chiến lược cho năm 2022 và sẽ bùng nổ trong những năm tới. Trong số các công nghệ tiềm năng, mô hình ngôn ngữ có khả năng sáng tạo (nhằm mục tiêu tạo ra nội dung nghe có vẻ tự nhiên) sẽ có ứng dụng trong lĩnh vực tiếp thị, dịch vụ khách hàng và giáo dục được cá nhân hóa. Mạng đối nghịch tạo sinh (GAN) có thể được sử dụng để phát hiện gian lận, tạo dữ liệu tổng hợp và mô hình hóa yếu tố rủi ro, đặc biệt là trong các dịch vụ ngân hàng và đầu tư. Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, những giải pháp AI sáng tạo có thể giải quyết các vấn đề chung trong khi vẫn có thể thích ứng với các tình huống và bối cảnh khác nhau, do đó, hứa hẹn một lộ trình dẫn đến trí tuệ nhân tạo toàn diện (AGI).

Tăng cao nhu cầu chuyên gia AI ở Việt Nam

Chính phủ đã ban hành chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030, nhằm đưa Việt Nam trở thành một trung tâm đổi mới sáng tạo và AI trong khối ASEAN. Để thực hiện mục tiêu đó, Bộ Khoa học và Công nghệ vừa ra mắt Mạng lưới hợp tác trí tuệ nhân tạo Việt Nam – Australia. Theo tổ chức này, cả nước sẽ cần thêm khoảng một triệu nhân lực CNTT-TT vào năm 2030 và nhu cầu về nhân tài AI dự kiến ​​sẽ không ngừng tăng lên.

Thị trường việc làm Việt Nam cho thấy nhu cầu đáng kể đối với tài năng AI để đáp ứng chiến lược quốc gia nêu trên. Báo cáo thị trường CNTT Việt Nam của TopDev chỉ ra rằng các kỹ sư AI và học máy có thể nhận được mức lương trung bình hàng tháng cao nhất trong số các kỹ sư CNTT, đạt tới 3.054 đô la Mỹ, tính đến quý 2/2021.

Với xu hướng hiện tại của thị trường việc làm Việt Nam, các vị trí được trả lương cao nhất trong lĩnh vực CNTT đòi hỏi các kỹ năng đặc biệt như phân tích dữ liệu, DevOps, học máy hoặc AI. Xu hướng này trên thị trường việc làm cho thấy tầm quan trọng của việc nâng cao chuyên môn về AI và khoa học dữ liệu đối với các chuyên gia CNTT để có thể duy trì vị thế cạnh tranh.