Thay đổi hành vi liên quan đến sức khoẻ từ các chia sẻ cá nhân

0:00 / 0:00
0:00
SVVN - Nghiên cứu viên từ Đại học RMIT cho biết chia sẻ từ micro KOL (những người ảnh hưởng có lượng fan nhỏ) có thể là phương tiện hiệu quả để truyền tải thông điệp khi COVID-19 bùng nổ vì công cụ này kết nối mức độ lan toả của chiến dịch truyền thông với thay đổi thói quen sức khoẻ.
Thay đổi hành vi liên quan đến sức khoẻ từ các chia sẻ cá nhân ảnh 1

Giảng viên cấp cao Khoa Truyền thông và Thiết kế Đại học RMIT Việt Nam Tiến sĩ Nguyễn Văn Thăng Long.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Thăng Long, giảng viên cấp cao và nghiên cứu viên Khoa Truyền thông và Thiết kế Đại học RMIT, cho biết khi đối diện với nguy cơ sức khoẻ hiển hiện trước mắt, ta thường có nhu cầu cấp thiết chia sẻ với người khác về mối lo của bản thân, tìm kiếm sự đảm bảo, đồng thời giải nghĩa thông điệp để điều hướng hành động của mình.

“Điều này đặc biệt đúng với bối cảnh Việt Nam nơi văn hoá cộng đồng vẫn đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc hướng dẫn hành vi con người trong nhiều hoàn cảnh cả trực tuyến và trực tiếp”, Tiến sĩ Long chia sẻ.

Việt Nam là một trong những thị trường số đang phát triển nhanh nhất ở châu Á, với hơn 72 triệu người dùng trong tổng dân số 97 triệu người năm 2021 (Bộ Thông tin và Truyền thông). Trung bình người Việt dành ra khoảng 3,18 giờ mỗi ngày trên mạng xã hội. Facebook và YouTube là hai ứng dụng phổ biến nói chung, còn Instagram và Twitter thì phổ biến hơn giữa đối tượng người dùng trẻ tuổi. Mạng xã hội phổ biến trong nước Zalo ra mắt vào năm 2012 cũng đã có được chỗ đứng vững chắc ở thị trường trong nước trong hơn thập kỷ qua. Kể từ ca COVID-19 đầu tiên được công bố vào tháng 2/2020, Chính phủ đã dùng mạng xã hội như một công cụ truyền thông quan trọng để công bố các thông tin sức khoẻ công.

Bộ Y tế đã đưa ra bốn biện pháp phòng ngừa dịch bệnh, gồm:

1. liên tục cập nhật thông tin liên quan đến các đợt bùng phát và chia sẻ chính sách sức khoẻ của Chính phủ qua các kênh truyền thông thuộc Chính phủ,

2. chia sẻ thông điệp bảo vệ sức khoẻ trên mạng xã hội như Facebook và YouTube,

3. gửi tin nhắn phòng chống dịch bệnh thẳng tới Zalo của từng cá nhân,

4. và phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Facebook và Google để chặn tin giả và tin đồn quanh bùng phát, trong đó có việc mở trang web chính thức để cung cấp thông tin nhằm đối phó với thông tin sai lệnh cùng với số điện thoại đường dây nóng để người dân có thể trao đổi trực tiếp với các chuyên gia của Bộ Y tế.

Tiến sĩ Long ghi nhận rằng dù các thông điệp trực tuyến dẫn nguồn từ các chuyên gia, bình luận từ những người đồng quan điểm chẳng hạn như bạn bè hay người thân có thể tạo ra tranh cãi đối lập với thông điệp sức khoẻ công khiến người dùng bị phân tâm khỏi thông điệp sức khoẻ chính thống.

Tiến sĩ Long cho biết: “Chúng ta có khuynh hướng quyết định dựa vào hành động của bạn bè thân thiết hay thành viên trong gia đình. Hành vi này còn phản ánh qua hoạt động trên mạng xã hội của những nhóm này”.

Nhóm nghiên cứu thấy bằng chứng rõ ràng về việc tương đồng hoặc bất đồng quan trọng như thế nào trong việc tạo hiệu quả phối hợp cho tin tức và bình luận trong quan điểm của độc giả về nguy cơ và dự định ở nhà để phòng dịch.

“Khi người tham gia nghiên cứu của chúng tôi trao đổi với micro KOL về tình hình dịch bùng phát, họ thường nhận được lời khuyên, và từ đó cảm thấy chịu áp lực phải làm theo lời khuyên đó”, Tiến sĩ Long nói. “Tuy nhiên, người tham gia phỏng vấn có xu hướng xem nặng nguy cơ sức khỏe đối với cá nhân mình khi có người đồng quan điểm chia sẻ thông tin báo chí mà họ đọc được. Ngược lại, dù được khuyên bảo, họ lại có xu hướng xem nhẹ rủi ro với sức khỏe cộng đồng do dịch bệnh đem lại, hoàn toàn khác với mong muốn và thông điệp của chính phủ về bảo vệ sức khỏe cộng đồng.”

Do đó, tiến sĩ Long đặc biệt gợi ý các chiến lược truyền thông nên dùng micro KOL hay trưởng nhóm không chính thức của cộng đồng để truyền tải thông điệp về bảo vệ sức khỏe cá nhân, hơn là bảo vệ sức khỏe cộng đồng từ đó làm tăng sự thích nghi của cộng đồng đó với tình hình bình thường mới và các biện pháp an toàn đối với dịch COVID.

“Trong thời đại truyền thông mạng xã hội, người dân (đặc biệt là thế hệ trẻ) có khuynh hướng không tuân theo tuyên truyền hay truyền thông của chính phủ, dùng những người có tầm ảnh hưởng lớn (macro KOL) hay báo chí truyền thống. Người dân tiếp tục quan sát hành vi của mọi người gần gũi xung quanh, và sẽ tiếp tục thảo luận với bạn bè và người thân quen về việc thực hiện của các chính sách này”, ông nói.

Đồng tác giả nghiên cứu gồm ông Dương Trọng Huế (Đại học Bang Georgia), bà Soroya Julian McFarlane (Đại học Bang Georgia), ông Nguyễn Thanh Hoa (Đại học Maryland) và ông Nguyễn Thế Khải (Đại học Mở TP. Hồ Chí Minh). Nghiên cứu Phòng tránh bùng phát COVID-19 tại Việt Nam: Mức độ lan truyền của chiến lược truyền thông mạng xã hội và vai trò của các kỹ năng giúp liên kết cá nhân với nhau đã được công bố trên tạp chí khoa học Health Communication thuộc Taylor & Francis Online.

MỚI - NÓNG

Có thể bạn quan tâm

PGS. TS Phạm Mạnh Hà ‘bắt sóng’ nỗi lo mùa thi cùng học sinh THPT Bắc Ninh

PGS. TS Phạm Mạnh Hà ‘bắt sóng’ nỗi lo mùa thi cùng học sinh THPT Bắc Ninh

SVVN - Mùa thi đang cận kề, ngày 13/5, trường THPT Hàm Long, THPT Hoàng Quốc Việt (tỉnh Bắc Ninh) đã trở thành điểm đến đặc biệt của chương trình talkshow tâm lý học đường mang tên 'Vững tâm lý - vượt mùa thi' – nơi thầy và trò cùng nhau tháo gỡ những nỗi lo, những trăn trở trước kỳ thi tốt nghiệp THPT sắp tới.
Trường ĐH Công nghệ GTVT mang thông tin tuyển sinh khối Khoa học – Công nghệ đến Ngày hội tuyển sinh

Trường ĐH Công nghệ GTVT mang thông tin tuyển sinh khối Khoa học – Công nghệ đến Ngày hội tuyển sinh

SVVN - Ngày 18/5/2025, tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Ngày hội tuyển sinh khối các ngành Khoa học và Công nghệ do báo Tiền Phong tổ chức sẽ chính thức diễn ra. Tham dự sự kiện, Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải mang đến thông tin tuyển sinh mới nhất, đồng hành cùng học sinh trong việc định hướng ngành nghề và lựa chọn tương lai.
Khám phá ngành học 4.0, học bổng 500 triệu đồng cùng PTIT tại Ngày hội tuyển sinh

Khám phá ngành học 4.0, học bổng 500 triệu đồng cùng PTIT tại Ngày hội tuyển sinh

SVVN - Ngày hội tuyển sinh khối các ngành Khoa học và Công nghệ diễn ra ngày 18/5 tới tại Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Việt Nam (Hà Nội), quy tụ nhiều trường đại học và tổ chức khoa học uy tín. Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT) – trường đại học duy nhất trực thuộc Bộ KH&CN, mang đến cơ hội kết nối, tư vấn ngành học, trải nghiệm sản phẩm công nghệ và chính sách học bổng lên tới 500 triệu đồng.
Việt Nam lập cú đúp Huy chương Vàng tại kỳ thi Hóa học khó nhất hành tinh

Việt Nam lập cú đúp Huy chương Vàng tại kỳ thi Hóa học khó nhất hành tinh

SVVN - Cả 4 học sinh trong đội tuyển Việt Nam tham dự Olympic Hóa học Quốc tế Mendeleev lần thứ 59 đều giành huy chương, trong đó có 2 Huy chương Vàng và 2 Huy chương Bạc. Thành tích ấn tượng này khẳng định trí tuệ và bản lĩnh học sinh Việt, ghi dấu một bước tiến nổi bật của giáo dục mũi nhọn Việt Nam trên đấu trường học thuật toàn cầu.
Việt Nam giành 8 Huy chương tại Olympic Vật lý Châu Á 2025

Việt Nam giành 8 Huy chương tại Olympic Vật lý Châu Á 2025

SVVN - Ngày 11/5, Bộ GD - ĐT cho biết đội tuyển quốc gia Việt Nam tham dự kỳ thi Olympic Vật lý Châu Á lần thứ 25 đã đạt thành tích xuất sắc với 100% thí sinh đoạt giải. Cụ thể, cả 8/8 học sinh trong đội tuyển đều giành huy chương, gồm 3 Huy chương Vàng, 3 Huy chương Bạc và 2 Huy chương Đồng.
133 học sinh xuất sắc được miễn thi tốt nghiệp và trúng tuyển thẳng đại học năm 2025

133 học sinh xuất sắc được miễn thi tốt nghiệp và trúng tuyển thẳng đại học năm 2025

SVVN - Trong bối cảnh kỳ thi tốt nghiệp Trung học Phổ thông (THPT) năm 2025 đang đến gần, Bộ GD - ĐT đã công bố danh sách 133 học sinh lớp 12 trên cả nước được miễn thi và xét tuyển thẳng vào đại học. Đây là những học sinh ưu tú, đại diện cho trí tuệ Việt Nam trong các kỳ Olympic khu vực và quốc tế.