Đề xuất này được trình bày trong phiên họp đầu tiên của Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh rằng chính sách này nhằm thu hút và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu cấp thiết của thị trường trong lĩnh vực công nghệ mũi nhọn.
 |
Bộ GD-ĐT đề xuất miễn, giảm học phí và dành học bổng cho học sinh, sinh viên theo học ngành công nghiệp bán dẫn. (Ảnh minh họa) |
Trong thời gian qua, Bộ GD-ĐT và các trường đại học đã tích cực triển khai các chương trình đào tạo nhân lực phục vụ ngành bán dẫn. Từ giữa năm 2024, đã có khoảng 18.000 sinh viên được tuyển sinh và bắt đầu học tập ở các chương trình liên quan đến lĩnh vực này. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, với đà phát triển hiện tại, quy mô tuyển sinh và đào tạo trong năm tới sẽ tiếp tục được mở rộng nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng lớn của thị trường lao động.
Song song với việc đẩy mạnh tuyển sinh, Bộ GD-ĐT đang xây dựng chương trình đào tạo chuẩn về vi mạch bán dẫn và dự kiến sẽ hoàn thành vào quý I-2025. Đây là một phần trong Kế hoạch 1758 triển khai Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam đến năm 2030 và tầm nhìn 2050. Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, chính sách miễn, giảm học phí và học bổng sẽ tạo điều kiện cho sinh viên yên tâm theo học các chuyên ngành công nghệ cao, từ đó đóng góp trực tiếp vào việc phát triển lực lượng lao động có trình độ trong nước.
Ngoài ra, Bộ GD-ĐT cũng đề xuất triển khai mô hình liên kết giữa nhà nước, các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp nhằm đảm bảo chương trình đào tạo gắn liền với thực tiễn. Để chính sách này khả thi, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đã đề nghị Bộ Tài chính hỗ trợ nguồn lực và tạo điều kiện cho các cơ chế miễn, giảm học phí. Đồng thời, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần cung cấp thông tin chi tiết về cơ cấu, số lượng nhân lực cần thiết để các trường đại học có định hướng đào tạo phù hợp với nhu cầu thực tế của thị trường.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng bày tỏ lo ngại về tình trạng thiếu phòng thí nghiệm tại các trường đại học phục vụ việc đào tạo kỹ sư bán dẫn. Ông cho rằng việc xây dựng và lắp đặt phòng thí nghiệm cần thời gian vì phải đặt hàng, trong khi thời gian đào tạo lại không thể trì hoãn. Thực tế này khiến việc đảm bảo chất lượng đào tạo trở thành một thách thức lớn, đòi hỏi sự đầu tư đồng bộ và kịp thời.
Tại địa phương, Bắc Ninh là một trong những tỉnh đi đầu khi ban hành Nghị quyết số 05 năm 2024 về hỗ trợ học phí và đào tạo nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn. Theo Nghị quyết này, sinh viên đại học, cao đẳng và học viên trung cấp theo học các chương trình chất lượng cao liên quan đến ngành công nghiệp bán dẫn sẽ được hỗ trợ từ 1,6 triệu đến gần 3 triệu đồng mỗi tháng, tùy vào bậc học và năm học.
Những chính sách này không chỉ giảm bớt gánh nặng tài chính cho sinh viên mà còn tạo điều kiện thuận lợi để người học tiếp cận các chương trình đào tạo tiên tiến trong lĩnh vực bán dẫn. Nếu được triển khai đồng bộ và hiệu quả, các giải pháp trên sẽ góp phần quan trọng trong việc hình thành lực lượng kỹ sư chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn Việt Nam trong tương lai.
