Khi livestream không còn là cuộc dạo chơi
“Mình bắt đầu livestream từ năm nhất” – Phan Văn Nghĩa (2005), sinh viên Đại học Phenikaa, chia sẻ. Đối với Nghĩa, lựa chọn livestream không đơn thuần là một thú vui, mà xuất phát từ cả sở thích lẫn nhu cầu tài chính. Từ các mặt hàng thời trang, mỹ phẩm đến đồ gia dụng, thực phẩm, Nghĩa đã dần trở nên quen thuộc với camera và màn hình chat, đặc biệt trên nền tảng TikTok – nơi tạo ra lượng tiếp cận tự nhiên lớn.
Nghĩa cho rằng: “Kỹ năng quan trọng nhất là truyền đạt hiệu quả”, nhấn mạnh việc nói trước ống kính không chỉ cần năng khiếu, mà đòi hỏi quá trình rèn luyện kỹ năng giao tiếp, thuyết trình, thuyết phục, cùng vốn hiểu biết đa dạng về sản phẩm. Từ một sinh viên năm nhất còn bỡ ngỡ, Nghĩa giờ đã hợp tác với nhiều thương hiệu lớn và xem đây là hành trình tích lũy kỹ năng mềm cần thiết cho tương lai.
 |
| Phan Văn Nghĩa là sinh viên năm nhất Đại học Phenikaa, bắt đầu công việc livestream từ đam mê truyền thông và mong muốn rèn luyện kỹ năng mềm ngay khi bước vào giảng đường. |
Tuy vậy, Nghĩa cũng thẳng thắn nhìn nhận: “Mình chưa có dự định phát triển nghề nghiệp này lâu dài, nhưng nếu có cơ hội thì mình sẽ nắm bắt lấy.”
Livestream là lúc trải nghiệm thật lên tiếng
Đồng quan điểm về tiềm năng của nghề livestream, Nguyễn Lương Thị Thoa (2005) – sinh viên Đại học Phenikaa – chia sẻ: “Livestream là cách truyền năng lượng tích cực và gần gũi nhất đến người xem.” Là người yêu thích làm đẹp và chăm sóc da, Thoa dự định khai thác chủ đề này trên TikTok, nơi “giao diện gần gũi” và “khả năng lan tỏa nội dung” giúp cô cảm thấy thoải mái thể hiện cá tính.
Thoa nghiêm túc đầu tư vào công việc: học cách giữ năng lượng khi nói chuyện trong thời gian dài, viết kịch bản rõ ràng, tìm hiểu tâm lý người xem. Tuy nhiên, cô cũng không tránh khỏi lo lắng: “Mình sợ mình không đủ cuốn hút, hoặc bị phản ứng tiêu cực từ mạng xã hội.” Điều này phản ánh một mặt khác của nghề: áp lực hình ảnh và ranh giới mong manh giữa đời sống cá nhân và hình ảnh công khai.
 |
Nguyễn Lương Thị Thoa, sinh viên Đại học Phenikaa, dự định phát triển nội dung livestream về làm đẹp trên TikTok, kết hợp giữa sở thích cá nhân và mong muốn xây dựng thương hiệu cá nhân. |
Dẫu vậy, Thoa vẫn đặt livestream trong chiến lược dài hạn: “Mình muốn xây dựng thương hiệu cá nhân từ sớm” – không chỉ vì thu nhập, mà còn vì giá trị kết nối, học hỏi, và mở rộng cơ hội nghề nghiệp trong tương lai.
Chuyên gia lý giải: Vì sao livestream “lọt mắt xanh” sinh viên?
Theo ThS. Nguyễn Thị Thu Hoài, ngành Quan hệ công chúng, livestream trở thành lựa chọn hấp dẫn vì sự giao thoa của nhiều yếu tố: công nghệ dễ tiếp cận, tâm lý Gen Z yêu thích thể hiện bản thân, và thị trường nội dung số bùng nổ.
 |
| “Livestream không chỉ là xu hướng nhất thời, mà có thể trở thành một nghề nghiệp nghiêm túc nếu người trẻ hiểu luật chơi và làm nội dung có trách nhiệm” – Th.S Nguyễn Thị Thu Hoài. |
Trong bối cảnh định nghĩa về “nghề nghiệp truyền thống” đang thay đổi, livestream nổi lên như một công việc linh hoạt, dễ khởi đầu và phù hợp với tư duy “vừa học – vừa làm” của sinh viên. Không chỉ là kênh bán hàng, livestream còn là môi trường rèn luyện kỹ năng truyền thông, xây dựng hình ảnh và tạo dựng cộng đồng riêng.
“Nếu đầu tư bài bản, livestream hoàn toàn có thể trở thành nghề nghiệp nghiêm túc” – Th.S Thu Hoài nhận định. Nhưng để đạt được điều đó, sinh viên cần tư duy chuyên nghiệp: lập kế hoạch nội dung dài hạn, duy trì hình ảnh nhất quán, thành thạo công nghệ hỗ trợ và hiểu rõ luật chơi trên nền tảng số.
Nghề sáng – cũng là nghề đầy bóng tối
Song song với cơ hội phát triển, nghề livestream tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt với sinh viên chưa có đủ kinh nghiệm. Bình luận tiêu cực, áp lực duy trì hình ảnh, soi mói đời tư, quấy rối qua mạng – đó là những mối đe dọa tâm lý thường trực.
 |
| Phan Văn Nghĩa trong một phiên livestream bán hàng trên nền tảng TikTok. |
Chuyên gia Thu Hoài cảnh báo: “Nhiều sinh viên livestream tự phát, thiếu kỹ năng kiểm soát nội dung, dễ vi phạm thuần phong mỹ tục hoặc luật pháp.” Việc sử dụng nhạc có bản quyền, lan truyền thông tin chưa kiểm chứng, hoặc phát ngôn phản cảm có thể dẫn tới hậu quả nghiêm trọng về uy tín và pháp lý. Không ít bạn trẻ rơi vào trạng thái kiệt sức, lệch chuẩn nội dung hoặc đánh mất sự riêng tư, đơn giản vì thiếu sự chuẩn bị và định hướng rõ ràng từ ban đầu.
Chốt lại cuộc trao đổi, ThS. Thu Hoài gửi lời nhắn đến sinh viên: “Dù livestream là công việc tạm thời hay định hướng lâu dài, hãy làm nó với tinh thần trách nhiệm.” Nếu coi livestream là bước đệm, hãy tận dụng để học kỹ năng giao tiếp, làm nội dung, hiểu thị trường. Còn nếu nghiêm túc theo nghề, đừng chỉ “bật máy và nói” – mà cần chiến lược, kiến thức, thương hiệu và kỷ luật nghề nghiệp rõ ràng.
Trong thế giới số, mỗi cá nhân đều là một nhà truyền thông tiềm năng. Livestream – nếu làm đúng cách – không chỉ mang lại thu nhập, mà còn là tấm gương phản chiếu tư duy, hình ảnh và giá trị mà bạn muốn xây dựng trong mắt cộng đồng.
Ảnh: NVCC
