Vì sao người trẻ thường tạo thêm tài khoản phụ trên mạng xã hội?
K.L, sinh viên năm hai tại Hà Nội, có hai tài khoản mạng xã hội hoạt động song song trên nền tảng Facebook. Một tài khoản chính dùng để giao lưu với bạn bè, người thân và cập nhật những khoảnh khắc "lung linh" trong cuộc sống. Trong khi đó, tài khoản phụ của cô nàng mang một tên giả và không có ảnh đại diện.
K.L. có 2 tài khoản mạng xã hội đang hoạt động song song trên nền tảng Facebook. (Ảnh: NVCC) |
K.L. sử dụng tài khoản này để tham gia các hội nhóm kín về phim ảnh, thú cưng, chia sẻ những suy nghĩ riêng tư, mua sắm online mà không bị bạn bè hay gia đình để ý.
“Lần trước, mình bình luận hỏi giá một món đồ trên tài khoản chính, vài phút sau đã bị bạn bè trêu đùa. Từ đó, mình quyết định dùng tài khoản phụ cho những chuyện như vậy. Điều đó giúp mình thoải mái hơn vì không lo bị người khác soi xét,” K.L. chia sẻ.
Không chỉ riêng K.L., việc sử dụng tài khoản phụ song song với tài khoản chính trên các nền tảng mạng xã hội đang trở nên phổ biến với nhiều người trẻ. M.T., hiện đang là nhân viên thiết kế đồ họa tại TP.HCM, sử dụng tài khoản phụ để thỏa mãn niềm đam mê sáng tác "fanfic" (những tác phẩm hư cấu do người hâm mộ sáng tác về thần tượng hoặc tác phẩm họ yêu thích). “Mình thường chia sẻ những truyện ngắn viết về thần tượng Kpop lên trang Facebook và Wattpad cá nhân. Nhưng thay vì đăng lên tài khoản chính, mình chọn tài khoản phụ. Ở đó, mình thoải mái nhận phản hồi mà không lo bị người quen đánh giá,” M.T. bộc bạch.
M.T sử dụng "nick ảo" để thỏa mãn niềm đam mê văn chương. (Ảnh: NVCC) |
Đối với nhiều bạn trẻ, tài khoản phụ là cách để thoát khỏi những áp lực từ xã hội. M.H., 25 tuổi, hiện đang là nhân viên marketing, cho biết tài khoản chính của anh chàng được chăm chút giống như chiếc "mặt nạ" hoàn hảo để xây dựng hình ảnh trước đồng nghiệp và khách hàng. Trong khi đó, tài khoản phụ lại là nơi chàng trai 25 tuổi giải tỏa cảm xúc thật.
“Có những lúc công việc căng thẳng, mình viết vài dòng tâm sự trên tài khoản phụ, nơi không ai biết mình là ai. Nó giống như một không gian riêng giúp mình cân bằng cuộc sống,” M.H. hóm hỉnh nói.
M.H. sở hữu tận 5 nick ảo. (Ảnh: NVCC) |
Một số khác lại tận dụng tài khoản phụ để đặt hàng, giao dịch online vì sợ lộ dữ liệu cá nhân. T.T, sinh viên năm cuối tại Hà Nội chia sẻ: “Khi đặt hàng qua mạng, mình luôn dùng tài khoản phụ để tránh lộ thông tin cá nhân. Điều đó giúp mình cảm thấy an toàn hơn khi trao đổi với người lạ.”
Theo nền tảng Medium, khái niệm "tài khoản phụ" (hay còn gọi là “alt account”) được dùng để chỉ những tài khoản mà cá nhân hoặc tổ chức vận hành song song với tài khoản chính trên các mạng xã hội nhằm đáp ứng các mục đích khác nhau. Việc sử dụng tài khoản phụ đã trở thành xu hướng nổi bật, gắn liền với sự phát triển của các nền tảng trực tuyến.
Dữ liệu từ Cyabra, một công ty chuyên phân tích hành vi trên mạng xã hội tại Israel, ước tính rằng khoảng 4 - 6% tổng số tài khoản trên các nền tảng xã hội hiện nay là tài khoản không chính thức với hàng tỷ người dùng đang hoạt động mỗi tháng. Cùng lúc đó, trang Appypie tiết lộ hơn một nửa số học sinh trung học có tài khoản Instagram phụ (hay còn gọi là "Finsta"). Thậm chí, hơn 70% số học sinh này tin rằng việc sử dụng Finsta giúp họ tự do thể hiện bản thân một cách tích cực hơn.
Tài khoản phụ và những góc khuất
Mặc dù tài khoản phụ mang lại cảm giác tự do và an toàn, nhưng nó cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Theo chuyên gia tâm lý Đào Thúy Hoàn, việc tạo tài khoản phụ phản ánh nỗi lo mất quyền riêng tư trên mạng xã hội. “Người trẻ ngày nay chịu áp lực rất lớn từ việc xây dựng hình ảnh trên mạng. Vì vậy, các bạn tìm đến tài khoản phụ như một cách để bày tỏ và giải tỏa. Tuy nhiên, nếu không cẩn thận, việc sử dụng tài khoản phụ có thể dẫn đến những hệ quả tiêu cực như phát ngôn không chuẩn mực hoặc bị lợi dụng thông tin cá nhân,” bà nhận định.
Thực tế, nhiều trường hợp người dùng đã lợi dụng tính ẩn danh để thực hiện những hành vi không đúng chuẩn mực. Chẳng hạn, việc sử dụng tài khoản phụ để bình luận xúc phạm, tung tin sai sự thật đã khiến không ít người trẻ bị truy vết và xử phạt bởi các cơ quan chức năng.
Bên cạnh đó, việc quản lý nhiều tài khoản cùng lúc cũng không hề dễ dàng. T.B., sinh viên năm ba tại Hà Nội, từng gặp phải tình huống dở khóc dở cười khi đăng nhầm bài viết từ tài khoản phụ sang tài khoản chính. “Mình dùng tài khoản phụ để tham gia nhóm kín của trường, nhưng vô tình lại chia sẻ nội dung đó lên tài khoản chính. Sau đó, bạn bè đã phát hiện ra và trêu chọc mình suốt một thời gian dài,” B. kể.
Theo chuyên gia, mạng xã hội là không gian công cộng, dù là tài khoản chính hay phụ, người dùng vẫn cần tuân thủ những chuẩn mực ứng xử. Bà nhấn mạnh: “Không gian mạng không phải là nơi hoàn toàn an toàn để bạn thể hiện bản thân mà không bị soi xét. Vì vậy, dù ẩn danh hay không, hãy luôn chú ý giữ lời ăn tiếng nói chuẩn mực và hành động phù hợp để tránh những rắc rối không đáng có.”