Năng lực kiểm soát thuốc lá mới: Không lo về bộ máy, con người

0:00 / 0:00
0:00
Theo Bộ Y tế, thuốc lá nung nóng (TLNN), thuốc lá điện tử (TLĐT) đa dạng về mặt cấu tạo, cách thức sử dụng có thể gây trở ngại trong việc thanh kiểm, hậu kiểm cũng như kiểm soát mức độ lưu thông mặt hàng này. Ngoài ra, TLĐT dùng dung dịch và có thiết kế bắt mắt, mùi hương đa dạng càng gây lo ngại cho các cơ quan chức năng khi thực hiện các công tác kiểm tra.

Mặc dù TLNN và TLĐT hoàn toàn khác nhau, cụ thể TLNN làm nóng nguyên liệu thuốc lá, còn TLĐT sử dụng dung dịch, nhưng cả hai vẫn đang bị đồng hóa để đề xuất cấm chung. Do đó, hiện các bộ ngành, chuyên gia đang tranh luận rằng TLNN có nguyên liệu thuốc lá nên phù hợp với định nghĩa của Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL), có thể được kiểm soát và phòng chống tác hại tương tự thuốc lá điếu.

Không gặp khó khăn về bộ máy

Ngày 16/10, tại tọa đàm “Phòng chống Buôn lậu các sản phẩm thuốc lá: Giải pháp chính sách phù hợp”, ông Lê Đại Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp luật Dân sự - Kinh tế, Bộ Tư pháp thông tin: Các lực lượng thực thi pháp luật cho biết việc kiểm soát TLNN không gặp quá nhiều khó khăn về bộ máy, nhân sự, vật chất, kỹ thuật. Lý do là vì cách thức quản lý TLNN cũng tương tự như quản lý thuốc lá điếu hiện tại. Nếu có, cũng chỉ cần phát sinh thêm biên chế.

Năng lực kiểm soát thuốc lá mới: Không lo về bộ máy, con người ảnh 1

Ông Lê Đại Hải

Ông Đỗ Hồng Trung, Phó Chánh Văn phòng thường trực, Ban Chỉ đạo Quốc gia 389 về chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trình bày: Nếu ban hành các văn bản quy phạm pháp luật kịp thời, việc cho lưu hành và sản xuất TLNN theo quy định vẫn nằm trong tầm năng lực của Việt Nam.

Về phía Bộ Công Thương, ông Thân Đức Công, Cục trưởng Cục Nghiệp vụ Quản lý Thị trường, Tổng cục Quản lý Thị trường cũng khẳng định: Bộ máy quản lý đã sẵn sàng, chỉ cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Y tế, Bộ Công Thương, Bộ Công an và các cơ quan thực thi pháp luật khác.

Dước góc độ khoa học, tại kỳ họp Quốc hội ngày 5/6/2024, đại diện Bộ Công thương cho biết, nếu Bộ Y tế dựa trên đánh giá khoa học chính thức về tác hại của TLNN, TLĐT để khẳng định loại thuốc lá mới nào có hại cho sức khỏe tới mức phải cấm, thì cần sửa đổi quy định pháp luật liên quan.

Theo đó, các nghiên cứu cần dựa trên các tổ chức uy tín, độc lập như Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), Cơ quan Y tế Công cộng Anh (PHE), Viện Đánh giá Rủi ro Liên bang Đức (BfR), Bộ Y tế Nhật… cũng như sự cần thiết của các nghiên cứu trong nước từ Bộ Khoa học - Công nghệ (KH-CN). Thứ trưởng Công Thương Phan Thị Thắng cũng cho biết một số đề tài nghiên cứu ở cấp bộ của Bộ Công Thương từ năm 2020 đã có tham khảo kết quả thẩm định khoa học từ Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đối với TLNN, và khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đối với việc đưa TLNN vào kiểm soát dưới luật quốc gia.

Các đại biểu kiến nghị, quy trình xây dựng báo cáo đánh giá tác hại của TLNN, TLĐT cần được thực hiện đầy đủ, toàn diện, với sự tham vấn minh bạch với ngành, hiệp hội thuốc lá và người dùng. Đây là cơ sở để xây dựng chính sách dựa trên sự hài hòa lợi ích của các chủ thể liên quan theo tinh thần chỉ đạo của nhiều cơ quan chức năng.

Mặt khác, ông Lê Đại Hải cũng phân tích dưới góc độ quản lý nhà nước, cần có hướng dẫn rõ ràng cho doanh nghiệp về tiêu chuẩn sản phẩm, ghi nhãn và quản lý nhập khẩu nhằm giúp ngăn chặn hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc tràn lan trên thị trường.

Quản lý cũng là biện pháp giảm tác hại

Các đại biểu tại tọa đàm đã khẳng định thuốc lá nào cũng có hại. Nhưng nếu cứ hại là cấm “thì thuốc lá truyền thống cũng bị cấm rồi”, ông Hải nhận định.

Ông Nguyễn Hồng Ngọc - Phó Vụ trưởng Vụ Xã hội, Văn phòng Quốc hội cũng nêu kiến nghị về việc thẩm định tác hại: Cần có quy định thực hiện mục tiêu giảm thiểu tác hại của thuốc lá với sức khỏe con người dựa trên nghiên cứu khoa học trong và ngoài nước.

Liên quan đến nghiên cứu trong nước, ông Ngọc nhắc đến kết quả một nghiên cứu đáng tin cậy về TLNN của nhóm tác giả Trường Đại học Y Hà Nội. Bên cạnh đó, ở góc độ lớn hơn, ông cho biết Bộ KH-CN cũng đã nghiên cứu để công bố các tiêu chuẩn quốc gia đối với TLNN.

Năng lực kiểm soát thuốc lá mới: Không lo về bộ máy, con người ảnh 2

Đánh giá đối tượng sử dụng TLNN, Trung tá Nguyễn Minh Tiến - Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an TP. Hà Nội nêu rõ, các sản phẩm TLNN chủ yếu đến từ Đông Âu, Nhật Bản... qua đường xách tay hoặc nhập lậu qua biên giới. Đây là sản phẩm thuốc lá giá trị cao, chỉ có người trưởng thành có thu nhập cao mới sử dụng.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội đánh giá: TLNN rất khó tiếp cận giới trẻ vì cồng kềnh (vì gồm sạc, tẩu, điếu thuốc lá khô đặc chế - PV), giá thành lại đắt đỏ.

Năng lực kiểm soát thuốc lá mới: Không lo về bộ máy, con người ảnh 3

Trung tá Nguyễn Minh Tiến

Vì vậy, nhiều đại biểu cùng thắc mắc: Cùng dùng nguyên liệu thuốc lá tự nhiên giống thuốc lá điếu, nhưng thay vì đốt cháy thì TLNN dùng cách nung nóng, đối tượng sử dụng thực tế lại không phải giới trẻ, các báo cáo khoa học từ cơ quan quốc tế kết luận về việc giảm hàm lượng các chất gây hại hơn so với thuốc lá điếu, năng lực kiểm soát TLNN cũng đã được các bộ ngành khẳng định là khả thi, thì cần xem xét để đưa vào quản lý.

Nhiều đại biểu cho rằng cần thay đổi tư duy từ “quản không được thì cấm” bằng “quản bằng cách cấm” để đáp ứng nhu cầu, lợi ích, quyền lợi các chủ thể liên quan bên cạnh vấn đề sức khỏe cộng đồng. Thuốc lá mới nào dễ dàng nhận diện đó là thuốc lá trong định nghĩa của Luật PCTHTL thì cần sớm đưa vào quản lý; còn loại nào chưa phải thì sớm có quyết định hướng dẫn cụ thể để các cơ quan chức năng có công cụ pháp lý đầy đủ để tối ưu hóa hiệu quả của việc phòng chống buôn lậu thuốc lá.

MỚI - NÓNG
Giải Taekwondo Cảnh sát châu Á 2024: Gắn kết vì hòa bình và an ninh toàn cầu
Giải Taekwondo Cảnh sát châu Á 2024: Gắn kết vì hòa bình và an ninh toàn cầu
SVVN - Lễ khai mạc Giải Taekwondo Cảnh sát châu Á mở rộng năm 2024 được tổ chức tại tỉnh Quảng Ninh, đã mang đến một không gian văn hóa và thể thao đặc sắc, để lại dấu ấn đậm nét về tinh thần đoàn kết quốc tế. Sự kiện lần đầu tiên do Bộ Công an Việt Nam và Liên đoàn Taekwondo Cảnh sát thế giới phối hợp tổ chức, diễn ra từ ngày 6 – 9/12.

Có thể bạn quan tâm

Tiến sĩ Khúc Thế Anh chia sẻ 'bí kíp' quản lý tài chính, giúp tân sinh viên không rơi vào 'bẫy' chi tiêu

Tiến sĩ Khúc Thế Anh chia sẻ 'bí kíp' quản lý tài chính, giúp tân sinh viên không rơi vào 'bẫy' chi tiêu

SVVN - Tiếp tục loạt bài viết chào đón các tân sinh viên năm học 2024-2025, Chuyên trang Sinh Viên Việt Nam, Báo Tiền Phong mời bạn gặp gỡ tiến sĩ Khúc Thế Anh, giảng viên Viện Ngân hàng - Tài chính, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Ông Khúc Thế Anh sẽ chia sẻ về kỹ năng quản lý tài chính dành cho tân sinh viên.
Nhà báo Huỳnh Dũng Nhân: Làm phóng sự hay, phải lặn giỏi!

Nhà báo Huỳnh Dũng Nhân: Làm phóng sự hay, phải lặn giỏi!

SVVN - Người làm phóng sự giỏi ngoài việc chắc kiến thức chuyên môn còn phải lặn giỏi, để thấy được 7 phần còn lại của tảng băng trôi. Bởi nếu đã bỏ công đi tìm thì phải tìm cho ra sự thật hoàn chỉnh. Đó chính là cốt lõi chia sẻ của nhà báo Huỳnh Dũng Nhân trong một buổi nói chuyện với sinh viên báo chí Hà Nội.
Nhà báo Nguyễn Tuấn Anh

Cách nào để được vào làm việc tại các tòa báo?

SVVN - Sáng nay, nhận được số báo đặc biệt, trên đó có bài viết của cậu con trai bên cạnh bài viết của người anh nổi tiếng đã đưa mình đến với nghề báo, mình sẽ trả lời câu hỏi của nhiều bạn sinh viên học báo chí hay hỏi mình: Làm thế nào để được vào làm việc tại các tòa soạn báo?
Nhà báo Nguyễn Tuấn Anh

Chọn ngành nghề vì thần tượng, rủi ro cao!

SVVN - Thằng cháu tôi cứ nằng nặc đòi theo học truyền thông vì muốn được giống như anh Lê Hồng Quang – Phóng viên Đài Truyền hình Việt Nam tại châu Âu. Điều này hết sức bình thường trong cuộc sống và không chỉ có cháu tôi mà rất nhiều bạn trẻ khác đang chọn ngành học tương tự như vậy.
Nhà báo Nguyễn Tuấn Anh

Giàu hơn TS Lê Thẩm Dương quá dễ?

SVVN - Cách đây mấy năm báo Sinh Viên Việt Nam- Hoa Học Trò luôn có rất đông cộng tác viên là sinh viên các trường đại học. Nhiều bạn đến toà soạn không chỉ để viết bài cộng tác mà còn để được tham gia tổ chức các sự kiện, thậm chí chỉ đến để nói chuyện chia sẻ thông tin với các anh chị phóng viên, biên tập viên.
Bạn có bao nhiêu bộ mặt?

Bạn có bao nhiêu bộ mặt?

SVVN -   Có bạn nữ inbox qua facebook tâm sự vừa quyết định chia tay bạn trai vì phát hiện ra sự khác biệt quá lớn giữa những gì người ấy thể hiện trên facebook cá nhân và thực tế cuộc sống.
Ga Cẩm Giàng và những ký ức tuổi trẻ

Ga Cẩm Giàng và những ký ức tuổi trẻ

SVVN -   “Cẩm Giàng” bỗng trở thành là từ khoá rất “hot” mấy hôm nay. Hà Nội ra thông báo ai từ Cẩm Giàng, Hải Dương lên cũng phải khai báo y tế. Nhiều tỉnh thành khác cũng có thông báo như vậy vì Cẩm Giàng có thể sẽ là một ổ dịch COVID-19 mới.